Pokolenia i polskie zmiany. 45 lat badań wzdłuż czasu (Wydawnictwo Naukowe PWN)

Tytuł Pokolenia i polskie zmiany. 45 lat badań wzdłuż czasu Autor Krystyna Szafraniec Wydawnictwo Wydawnictwo Naukowe PWN ISBN 978-83-01-22169-0 Rok wydania 2022 Wydanie 1 liczba stron 298 Format mobi, epub Spis treści WPROWADZENIE 9 CZĘŚĆ I. KONTEKSTY 15 Rozdział 1. Metodologiczne ramy badań 17 1.1. Specyfika badań podłużnych 17 1.2. Badania wzdłuż czasu w Polsce i zagranicą 21 1.3. Toruńskie podłużne badanie pokoleń 24 1.4. Warsztat analityczny 34 Podsumowanie 35 Rozdział 2. Pokolenia i badanie pokoleń 36 2.1. Kiedy i po co sięgamy do pokoleń? 36 2.2. Karl Mannheim i socjologiczny problem pokoleń 38 2.3. Badanie pokoleń – inspiracje klasyką 41 2.4. Pokolenie, kohorta, wiek i czas – problemy definicyjne i analityczne 44 Podsumowanie 46 Rozdział 3. Społeczno-historyczne tło socjalizacji pokoleniowej – jeden świat, przeróżne perspektywy 47 3.1. Społeczny świat dorastania rodziców 47 3.2. Społeczny świat dorastania dzieci 52 Podsumowanie 58 CZĘŚĆ II. PODSTAWOWE rozmiary MOBILNOŚCI POKOLEŃ 59 Rozdział 4. Wykształcenie i mobilność edukacyjna 61 4.1. Aktywność edukacyjna pokolenia rodziców 62 4.2. Aktywność edukacyjna pokolenia dzieci 65 4.3. Edukacyjna ruchliwość międzypokoleniowa 66 4.4. Pokoleniowe zmiany i różnice w wartościowaniu wykształcenia 68 Podsumowanie 71 Rozdział 5. Pokoleniowe wędrówki po społecznej drabinie 72 5.1. Statusy, hierarchie i położenia życiowe 72 5.2. Oswajanie merytokracji – dwie szybkości pokoleniowe 73 5.3. Statusy osiągnięte i ich zmiany w czasie 75 5.4. Ruchliwość wewnątrz- i międzypokoleniowa 77 5.5. Kategorie przyciągające i odpychające – podobieństwa i różnice pokoleniowe 79 5.6. Zmiany strukturotwórczej roli wykształcenia 82 Podsumowanie 83 Rozdział 6. Mobilność przestrzenna i przenoszenie kapitału kulturowego 85 6.1. Dwa spojrzenia na migracje 85 6.2. Migracje wieś – miasto: konteksty dawne i świeże 86 6.3. Zmiany miejsca zamieszkania i wzory mobilności 87 6.4. Społeczno-kulturowe korelaty mobilności przestrzennej 89 Podsumowanie 93 CZĘŚĆ III. PRACA I ŻYCIE 95 Rozdział 7. Orientacje życiowe i emergencja wartości kierunkowych 97 7.1. Cele i dążenia życiowe – ciągłość i zmiana 97 7.2. Autocharakterystyki 101 7.3. Parametry pożądane i orientacje życiowe 103 7.4. Rewolucyjne wydarzenia w życiu i najszczególniej angażujące problemy 105 Podsumowanie 110 Rozdział 8. Praca i kariery zawodowe 112 8.1. Mobilność zawodowa i stabilność zatrudnienia 112 8.2. Miejsce pracy i typ zatrudnienia 115 8.3. Opinie o pracy i znaczenie pracy 117 Podsumowanie 118 Rozdział 9. Zmiany materialnych warunków życia 120 9.1. Zmiany sytuacji dochodowej 120 9.2. Zmiany warunków mieszkaniowych i poziomu życia 123 9.3. Zmiany subiektywnych ocen i poznać 125 Podsumowanie 127 Rozdział 10. Życie rodzinne i czas wolny 128 10.1. Stan cywilny i liczba dzieci – zmiany pokoleniowe 128 10.2. Kobiety i mężczyźni – wykształcenie, praca, zatrudnienie 130 10.3. Obowiązki domowe i napięcia w budżecie czasu 134 10.4. Oceny życia małżeńskiego i rodzinnego – zmiana kryteriów wartościujących 136 10.5. Budżet czasu i zmieniający się status czasu wolnego 137 Podsumowanie 142 Rozdział 11. Praktyki socjalizacyjne w rodzinie i relacje pokoleniowe 143 11.1. Wymogi wobec dzieci i style wychowania w rodzinie 143 11.2. Socjalizacja rodzinna i relacje pokoleniowe – młodzi rodzice, szczególnie młode dzieci 149 11.3. Relacje pokoleniowe po latach i karuzela pokoleń – starsi rodzice, dorosłe dzieci 153 Podsumowanie 159 CZĘŚĆ IV. W STRONĘ SFERY PUBLICZNEJ 161 Rozdział 12. Samopoczucie w rzeczywistości społecznej i ważne zasoby 163 12.1. Podmiotowość i jej zmiany w biegu życia i w biegu zdarzeń 164 12.2. Zmiany samopoczucia w rzeczywistości społecznej 172 12.3. Poczucie anomii 175 12.4. Religijność 182 Podsumowanie 189 Rozdział 13. Preferencje polityczne – ciągłość i zmiana w czasie ustrojowego przejścia 191 13.1. Profil polityczny pokolenia rodziców z końca epoki PRL 192 13.2. Polityczne wolty i reakcja na zmiany systemu 196 13.3. Kształtowanie się preferencji ustrojowych na nowo 200 13.4. Preferencje ustrojowe dorastających dzieci 204 Podsumowanie 206 Rozdział 14. Oceny transformacji i zmiany preferencji ustrojowych – bilans trzydziestu lat przemian 208 14.1. Ocena skutków transformacji 208 14.2. Zmiany preferencji dotyczących ustroju politycznego i gospodarki 209 14.3. W poszukiwaniu odmienności pokoleniowych 215 14.4. Odporność preferencji ustrojowych w czasie – analiza przepływów 216 Podsumowanie 219 Rozdział 15. Preferencje wspólnotowe – części trwałości i zmiany 220 15.1. Preferencje wspólnotowe na starcie przemian ustrojowych 221 15.2. Preferencje wspólnotowe po latach – trendy i przepływy 224 15.3. Preferencje wspólnotowe a preferencje ustrojowe i sympatie polityczne 235 Podsumowanie 238 Rozdział 16. Pomiędzy lewicą i prawicą – siła politycznych autoidentyfikacji 239 16.1. Lewica vs. Prawica – splątane znaczenia 239 16.2. Autoidentyfikacje polityczne w pokoleniu rodziców i dzieci 241 16.3. Nieprzekładalność autoidentyfikacji politycznych na sympatie i preferencje polityczne 244 16.4. Społeczne zaplecze orientacji lewicowej i prawicowej 246 16.5. Polityczne identyfikacje a obywatelskie zaangażowanie 250 Podsumowanie 250 Rozdział 17. Postawy obywatelskie i obecność w publicznej sferze życia 252 17.1. Socjalizacja obywatelska – odmienności pokoleniowe 252 17.2. Przynależność organizacyjna i zainteresowanie polityką 254 17.3. Deklaracje udziału w wyborach i zapowiedź nieuczestniczenia – kategorie wyborców 257 17.4. Identyfikacje wspólnotowe i zaufanie do instytucji państwa 262 17.5. Typy praktykowanego obywatelstwa – odmienności pokoleniowe 264 Podsumowanie 269 ZAKOŃCZENIE 271 BIBLIOGRAFIA 281