Jak wyjaśnić obraz?

Książka przynosi syntezę problematyki metodologicznej historii sztuki jako dyscypliny, która w XX wieku za jedno ze swoich naczelnych zadań obrała metodyczne i obiektywne wyjaśnianie obrazów. Od czasu wyodrębnienia nauk humanistycznych w metodologii W.

Diltheya najwybitniejsi historycy sztuki próbowali umocnić jej pozycję wśród tych nauk przez oparcie się na rygorach naukowego obiektywizmu i empiryzmu, ścisłości i poprawności, sprawdzalności i poznawczej pewności, których wzorzec wyznaczały nauki przyrodnicze.

Czy i jak interpretacja może zbliżyć się do modelu eksplanacyjnego, w jaki sposób może spełnić rolę historycznego wyjaśnienia dzieł malarstwa? Jak należy ją umocować na pewnym gruncie faktów i na logice wnioskowań? Jaka metodyka badawcza może zapewnić korzystnieść wyjaśnień, sprawdzalność i prawdziwość wyników? Tego typu metodologiczne kwestie wiązały namysł szeregu uczonych, a wśród nich szczególną rolę odegrał E.

Gombrich, najpierw jako rzecznik zwrotu ikonologii w stronę Popperowskiego dedukcjonizmu, a następnie jako inspirator i punkt odniesienia dla kolejnej generacji badaczy, z których jedni podążali dalej drogą rygorów metodologii normatywnej, a inni szukali dla niej alternatyw lub rozwinęli metodologię narratywistyczną.

Książka ukazuje znaczne związki łączące metodologicznie zorientowaną historię sztuki nie tylko z przeróżnymi koncepcjami metodologii ogólnej i filozofii nauki, lecz także z innym ważnym źródłem inspiracji, jakim były modele wnioskowań używane przez książkowych detektywów.