Ambiwalencja i opór. nauczyciele i studenci wobec szkoły

Przedmiotem niniejszej pracy jest związek ambiwalencji postaw z przejawianiem się oporu względem instytucji edukacyjnej. Szkoła wraz z specyficznymi dla niej zjawiskami i relacjami społecznymi jest tym typem instytucji, z którym niewiele kto nie zetknął się w przebiegu własnej historii doświadczeń, a zatem niedużo kto nie ma ukonstytuowanych postaw wobec szkoły i szkolnego środowiska.

Poza tym, jak każda organizacja społeczna, ma ona określone cele i funkcje, w związku z którymi formułuje kryteria i wymogi wobec jednostek w niej uczestniczących. Może to pozostawać w konflikcie z ich indywidualnymi interesami i wywoływać opór.

Jednak postawa tych uczestników wobec źródła wymagań czy nacisków, która towarzyszy sprzeciwianiu się, nie musi przebiegać zgodnie z kierunkiem negatywnych przeżyć związanych z samym oporem. Może być bowiem zależna od wielu innych czynników i w konsekwencji rozwijać się w ambiwalentną postać.

Dzieje się tak istotnie wtedy, gdy uczestnictwo w tej instytucji jest dobrowolne, np. W przypadku nauczycieli, kandydatów do tego zawodu czy w ogóle studentów szkół wyższych. [...] Prezentowane w pracy badania skoncentrowane są w głównej mierze na analizie relacji zachodzącej pomiędzy instytucją edukacyjną a funkcjonującą w jej ramach jednostką.

Ich przedmiotem jest więc, używając określenia Joanny Rutkowiak (2009), opór w aspekcie instytucjonalno-interakcyjnym (Ze Wstępu).