Teatr w słupsku. przedstawienia

Monografia Teatr w Słupsku. Przedstawienia składa się z dwóch części. Pierwsza – Przedstawienia i konteksty – przybliża solidne wydarzenia teatralne, premiery i ich okoliczności, jak jeszcze twórców związanych ze słupską sceną (Macieja Prusa, Waldemara Śmigasiewicza, Ireny Jun, Tadeusza Łomnickiego) i zespoły teatralne mieszczące się w nurcie teatru osobnego (Teatr Rondo i studencki Teatr KontemPlujący).

Druga – Przedstawienia w wywiadach, wspomnieniach, recenzjach – stanowi próbę komentarza i zarazem uzupełnienia danych o słupskich wydarzeniach teatralnych w postaci wywiadów i wspomnień Stanisława Miedziewskiego, Antoniego Franczaka, Małgorzaty Kamińskiej-Sobczyk i Aliny Skiepko-Gielniewskiej.

Pracę zamyka wybór recenzji teatralnych, które w dużej mierze zaważyły na recepcji krytycznej słupskich przedstawień,, a także fragmenty Dziennika teatralnego Daniela Kalinowskiego. Pierwszą część pracy otwierają dwa teksty poświęcone tej samej realizacji Edwarda II Christophera Marlowe’a w reżyserii Macieja Prusa autorstwa Justyny Kozłowskiej oraz Agaty Brzóski.

Słupsko-koszalińskie przedstawienie Bałtyckiego Teatru Dramatycznego im. Juliusza Słowackiego z 1969 roku autorki umieszczają w kontekście kolejnych przedstawień w dorobku reżyserskim Macieja Prusa – jego fascynacji teatrem okrucieństwa (Justyna Kozłowska) oraz dramatem elżbietańskim, które zaowocowało wystawieniem najpierw sztuki Christophera Marlowe’a, później cyklu realizacji dramatów Williama Szekspira (Agata Brzóska).

Artykuł Jacka Mikołajczyka przybliża okoliczności powstania w Słupsku instytucjonalnego teatru muzycznego (1976), a także konteksty powołania do życia progresywnej koncepcji teatru muzycznego w mieście o dość specyficznej lokalizacji geograficznej.

Losy Państwowego Teatru Muzycznego w Słupsku nie zapisały się zbyt długą historią w dziejach placówek o podobnym profilu w Polsce, choć przyniosły przedstawienie na miarę jednej z najciekawszych realizacji w historii słupskiego teatru.

Postulowany poprzez ówczesnych krytyków model teatru muzycznego otrzymał swoją szansę i w wymiarze lokalnym zaowocował realizacją Operetki Witolda Gombrowicza w inscenizacji Macieja Prusa (1977). Przedstawienie zostało opisane poprzez Jana Ciechowicza, nie po raz pierwszy zresztą, gdyż autor był jednym z recenzentów i premierowej Operetki, i teatru muzycznego w Słupsku.

Koleje spojrzenie na realizację dramatu Gombrowicza Jan Ciechowicz wzbogacił o kontekst wcześniejszych polskich realizacji dramatu w reżyserii Kazimierza Dejmka, Józefa Grudy i Kazimierza Brauna. Ciekawie prezentowały się na słupskiej scenie dwa „Gombrowicze" Waldemara Śmigasiewicza opisane poprzez M.

Jarmułowicz. Gombrowiczowskie inscenizacje Ślubu (2004), a także Ferdydurke (2006) na scenie Nowego Teatru w Słupsku, zdaniem M. Jarmułowicz, miały być charakterystyczną „lokomotywą sukcesu" dla peryferyjnej sceny autorstwa Waldemara Śmigasiewicza.

Dwa kolejne teksty prezentują dokonania instytucji, a także zespołów teatralnych mieszczących się w nurcie teatru osobnego. Jolanta Betkowska przybliża nietypowe „spotkanie w Becketcie", tj. Realizacje monodramów w wykonaniu Ireny Jun i Tadeusza Łomnickiego na scenie słupskiego Teatru Rondo (Nie ja, Kołysanka i Ostatnia taśma), zaś Agnieszka Bednarek opisuje przedstawienia studenckiego Teatru KontemPlującego, mieszczące się w nurcie – słusznie nazwanym poprzez nią – „teatralnym esejem" (Gaz, Cogito Incognito i Biała noc).

Druga część pracy, Przedstawienia w wywiadach, wspomnieniach, recenzjach, stawia sobie za cel dopełnienie informacji o słupskich wydarzeniach teatralnych. Przedstawia wywiady i wspomnienia Stanisława Miedziewskiego oraz Antoniego Franczaka, twórców związanych z Teatrem Rondo, autorstwa Jolanty Krawczykiewicz.

Autorka i jej rozmówcy przybliżają okoliczności powstawania zarówno przedstawień plenerowych, jak i samej koncepcji teatru napowietrznego, wydarzeń towarzyszących Słupskiej Scenie Monodramu Teatru Rondo, a także odbywających się w Słupsku cyklicznie festiwali i przeglądów teatralnych.

W wywiadach z Małgorzatą Kamińską-Sobczyk i Aliną Skiepko-Gielniewską Tatiana Skumiał ukazuje z kolei dokonania Państwowego Teatru Lalki „Tęcza" w Słupsku. Na przykładzie przedstawień adresowanych do dziecięcego odbiorcy, tj.

Złotego serca w opracowaniu inscenizacyjnym i reżyserii Małgorzaty Kamińskiej-Sobczyk (2001) oraz Tygrysa Pietrka w reżyserii Aliny Skiepko-Gielniewskiej (2012), autorka prezentuje nie tylko specyfikę pracy w teatrze lalkowym, ale także pośrednio problemy współczesnego teatru lakowego w Polsce.

Po wywiadach umieszczono (opatrzony optymalnym komentarzem merytorycznym) dobór recenzji teatralnych, m.in: Operetki Macieja Prusa (1977), dwóch wersji Hamletów producent Grzesińskiego (1981), Jana Macieja Karola Wścieklicy Prusa (1969) i Jacka Bunscha (2012) oraz krytycznych komentarzy do najnowszych przedstawień Nowego Teatru im.

Witkacego w Słupsku, np. Dziadów w reżyserii Stanisława Miedziewskiego, Galaktyki Szekspira Marcina Grota (w jego reżyserii) i Romanki Jacka Chmielnika w reżyserii Edwarda Żentary. Dobór recenzji wieńczy krytyczny dwugłos, obejmujący omówienie Szczęśliwego dnia w reżyserii Andrzeja Chichłowskiego (2007), któremu to przedstawieniu przypadła niechlubna etykieta „towaru teatropodobnego" (określenie Andrzeja Lisa).

Zaprezentowane w pracy recenzje w wielkiej mierze zaważyły nie tylko na krytycznej recepcji słupskich osiągnięć teatralnych w prasie i świadomości ogólnopolskiej, ale stanowią zarazem komponent nierozerwalnie związany z dziejami lokalnego teatru.

Część drugą monografii zamykają fragmenty Dziennika teatralnego aktora-amatora Daniela Kalinowskiego oraz wybór materiałów ikonograficznych, które udało się zgromadzić wokół premiery Cyrku Oklahoma, przedstawienia powstałego na przełomie 2002 i 2003 roku na podstawie scenariusza według Ameryki Franza Kafki.

Autorskie, subiektywne komentarze Daniela Kalinowskiego i zaprezentowana ikonografia wydają się tym bardziej wartościowe, iż przybliżają teatralne okoliczności poprzedzające reaktywację stałego teatru zawodowego w Słupsku (2004).

Przedstawienia tego nie odnotowują żadne rejestry ani wykazy teatralnych premier, a pamięć o nim zapewne będzie trwała do czasu, aż długo żyli będą świadkowie tych wydarzeń (Ze Wstępu).