źródło i tajemnica. ku metafizyce twórczości

Rozwijana w książce koncepcja drogi twórcy, pozwala ująć wydarzenia twórczej przemiany w odniesieniu do rozumienia sztuki jako lustra siebie samej i w odniesieniu do rozmaitych odmian źródła, czyli źródeł tworzenia, ze względu na zagadkę bycia twórcą i tajemnicę jego bycia.

W książce Źródło i tajemnica problematyka twórcy i twórczości rozpatrywana jest w perspektywie filozoficznej, na ogół egzystencyjnej, egzystencjalnej, metafizycznej i estetycznej, obejmującej koncepcje punktu widzenia twórcy i drogi twórcy.

Książka jest wspaniałym przykładem łączenia w dyskursie akademickim talentu poetyckiego, krytyczno-literackiego i filozoficznego, obejmuje bowiem świetnie napisane eseje o rozległym zakresie tematycznym.

[... ] Wywody Autora są głęboko osadzone w antycznej kulturze greckiej, dzięki czemu wpisują się w najlepsze tradycje polskiej eseistyki poetycko-filozoficznej. [...] Marek Siwiec nie ukrywa swojego uznanieu nad antyczną tradycją europejskiej kultury, choćby w chrześcijaństwie widząc raczej kolejne wcielenie Grecji, niż Jerozolimy.

[... ] Impresjonistyczny charakter książki nie podważa przy tym jej jedności tematycznej, którą jest problem metafizycznej drogi twórcy ku źródłu i tajemnicy. Wywód producent Siwca polega nie tyle na dokładnej, filologicznej analizie szczegółowego zagadnienia, ilustrowanej przykładami solidnych twórców, ale na stopniowym, fenomenologicznym przybliżaniu tajemnicy twórczości, ujmowanej z najróżniejszych perspektyw i punktów widzenia.

Prof. Dr hab. Ireneusz Ziemiński (z recenzji) Książka jest swoistym zapisem wyprawy „do" i „ku" drodze twórcy. Drogę twórcy określam jako drogę do źródła i tajemnicy twórczości. W istocie jednak to, co najważniejsze w tej drodze skupia się w pytaniu przewodnim o źródłowość źródła — samego.

Od razu zauważę, iż owo „do" niesie w sobie brzemię źródłowego skierowania na to, co egzystencyjne, twórcze zaś „ku" reprezentuje odniesienie egzystencjalne, refleksyjne, filozoficzne. Pytanie to warunkuje i ogarnia inne zapytywania, które do niego jakby dorastają i z niego wyrastają.

Zwraca się ono do głębi tajemnicy twórczego bycia. Marek Kazimierz Siwiec, Wprowadzenie (fragment) Droga twórcy jest drogą samopoznania artysty, poety, pisarza. Jest to droga buntu metafizycznego przeciwko władztwu początku jako panowaniu ogólności, zasady przyczynowo-skutkowej, bytu, Boga, bogów czy choćby losu i związanej z tym przemocy.

[... ] W koncepcji drogi twórcy ujawnia się szlak zdobywania sensu egzystowania przez trzy twórcze przemiany i trzy źródła tworzenia, najczęściej w cierpieniu i doświadczeniu zła. Wiedzie on, mówiąc najkrócej, od doświadczeń traumatycznych i ekstatycznych jako źródeł twórczości, przez „ciemne plamy" zderzeń z twórczymi źródłami do mroku źródeł twórczości sui generis.

Znajduję w nim swoiste oczyszczenie poprzez oślepienie. Owe „ciemne plamy" uwalniają od nadmiaru światła. Oślepienie ratuje od zaślepienia i ślepoty. Marek Kazimierz Siwiec, Ku zakończeniu (fragment)