Tradycja i nowoczesność w badaniach języków słowiańskich

Język podlega ciągłym zmianom i przeobrażeniom. I jak nie sposób oddzielić dawnych bytów językowych od obecnych, tak samo nieprzerwanie przenikają się przeszłość i teraźniejszość języka. Z tego powodu badania lingwistyczne są w każdym przypadku dialogiem obu perspektyw analitycznych – diachronicznej i synchronicznej.

Taki charakter ma także prezentowana monografia, stanowiąca kolejną już odsłonę cyklu „Synchronia i diachronia – zbliżenia i dialogi". Jak w latach ubiegłych, tak i tym razem została utrzymana duża perspektywa analiz obejmująca swoim zasięgiem języki słowiańskie widziane z perspektywy tradycji i innowacyjności.

Taki dialog jest wskazany z jednej strony przedmiotem obserwacji – opisem systemu gramatycznego i leksykalnego wybranych języków słowiańskich – z drugiej zaś wyrózniony poprzez dyskusję paradygmatów badawczych – metod i wykorzystywanych procedur analitycznych.

Tym samym pierwszą część monografii tworzą teksty o charakterze diachronicznym. Poruszane w nich zagadnienia ukazują bowiem w szerokim kontekście problemy, z którymi zmagają się badacze języka podczas swych analiz.

Głos diachroniczny został jednak w monografii skontrastowany z rozważaniami o charakterze synchronicznym, wśród których znajdują się teksty na temat problemów słowotwórczych, onomastycznych, socjolingwistycznych i składniowych.

Dzięki takiej kompozycji dialog tradycji z progresywnością ukazuje w sposób dobitny powiązania i zależności, jakie istnieją między diachronicznym i synchronicznym opisem języka, a także pomiędzy jego stanem historycznym i współczesnym.