Zdania, glosy, destylaty

Bo tu naprawdę chodzi o drobiazgi. Ale tak znaczące, tak ważne i poważne, że trzeba je było zebrać, zestawić i ustawić. Dzięki czemu – taka nadzieja przyświecała autorowi – mogą się nawzajem oświetlać i uwyraźniać, choć niekiedy też zaciemniać, a choćby podważać i podawać w wątpliwość. Wynika to ze stojącej za tymi szkicami koncepcji przekładu; a mówiąc solidniej – przekładowej roboty. Materialistycznej, ale nie językoznawczej. Poręcznej, a nie przekładoznawczej. Znawstwo w ogóle nie ma tu chyba wstępu. Wpuszcza się raczej skompromitowany skądinąd – więc excusez le mot – smak. Dlatego destylaty. Lecz książka rości sobie też, rzecz jasna, pretensje do naukowości. Tam, gdzie się da, fakty są niezbite, a dane – sprawdzone. Pomieszczone tu uwagi mają niejednokrotnie charakter skromnych, lecz jakże uczonych dopisków do znacznych dzieł i drobnych dziełek; mówiąc solidniej – do przekładowej roboty. Stąd glosy. No i zdania – „największe jednostki gramatyczne języka". W tłumaczeniu tak spore, iż rozgrywają się w nich niekończące się historie, decydują się niemal losy tego osobliwego świata, jakim jest literatura. Odszuka się również coś dla sympatyków literackich skandali. To szkice z krytyki przekładu, więc niektóre dokonania się tu krytykuje; bywa, iż gani; jeszcze inne głaszcze, lecz pod włos. Lecz to prawdziwe szkice z krytyki przekładu, więc zwykle czyta się tu po prostu literaturę, opowiada o niej z miłością i zdziwieniem, bo jedno bez drugiego nie może. A szkice są drugie, bo wcześniej, dekadę temu, były pierwsze. Nie wiadomo, czy będą trzecie.