Semiotyka dyskursu historycznego

Krwawy konflikt jugosłowiański postawił przed myślą humanistyczną dylemat wymagający głębokiego namysłu: w jakim stopniu obowiązuje jeszcze we współczesności przekonanie, w myśl którego historia - jako magistra vitae - może nas uchronić przed błędami z przeszłości, a w jakim pogląd, iż historia ta prowadzi nas do tych samych błędów, ale popełnianych w nowych okolicznościach.

Wszelkie dane, którymi o wojnie jugosłowiańskiej dysponujemy, dowodzą, iż konflikt chorwacko-serbski tlił się w historiografii poprzez cały okres trwania państwa komunistycznego. W konsekwencji wojna została w pewnym sensie zaprojektowana poprzez sam sposób mówienia o przeszłości, a więc przez optymalnie skonstruowany język historyczny.

Celem książki jest semiotyczny opis dyskursu traktującego o historii narodu na przykładzie narodów chorwackiego i serbskiego. Przeprowadzona analiza odsłania formacje retoryczne specyficzne dla obu historiografii, a także opisuje dynamiczne przebiegi semiozy prowadzące do odmiennych - czasem skrajnie wykluczających się - interpretacji historycznych.

Badania dowodzą, że uobecniane w dyskursach przedstawienia historyczne dotyczące przeszłości danego narodu są głęboko uwikłane w jego język etniczny, a poprzez język dodatkowo w jego kulturę, wskutek czego jakakolwiek próba poważniejszej modyfikacji tej czy innej świadomości historycznej pociąga za sobą poważną ingerencję nie tylko w dyskursy historyczne, ale także w system semantyczny owego języka etnicznego.