Dorpatczycy. polscy studenci na uniwersytecie dorpackim w latach 1802-1918 i ich dalsze losy. słownik biograficzny. tom i: a-h (FNCE)

Opis wydawniczy: Przedmiotem niniejszej książki są polscy studenci na Uniwersytecie Dorpackim w latach 1802–1918 i ich dalsze losy. Uniwersytet został utworzony w 1802 r. Przez cara Aleksandra I, a w 1918 r.

został ostatecznie zamknięty niemiecki Uniwersytet, na którego miejscu powstał w roku następnym zupełnie nowy – Uniwersytet Tartuski z estońskim językiem wykładowym, istniejący do chwili obecnej. W 1918 r.

definitywnie skończył się dawny Uniwersytet, ten założony w 1802 r. Jako Uniwersytet z niemieckim językiem wykładowym (tzw. Okres dorpacki), który później, w latach 1893–1918, funkcjonował jako rosyjski (tzw.

okres juriewski; nazwa od Juriewa, czyli dawnego Dorpatu). Ponadto i krótko w 1918 r., po zajęciu Juriewa przez wojsko niemieckie, świeże władze otworzyły Uniwersytet ponownie z niemieckim językiem wykładowym.

(...) Należy dodać, że w tym mieście wcześniej powstała Akademia Gustawiana, założona przez króla szwedzkiego Gustawa II Adolfa w 1632 r. I funkcjonowała do 1710 r. Zatem tradycje Uniwersytetu Dorpatu sięgają pierwszej połowy XVII w.

O ile dzieje dorpatczyków do momentu skończenia studiów są dość nietrudne do ustalenia, przynajmniej w ogólnym profilu, to ich późniejsze losy napotykają na cały szereg problemów do rozwiązania. Mamy bowiem do czynienia z dużą grupą studentów, liczącą w sumie ponad 2000 osób, żyjących na przestrzeni prawie dwustu lat od początku XIX (wyjątkowo od końca XVIII) prawie do końca XX w.

Ostatni żyjący dorpatczycy zmarli bowiem w latach siedemdziesiątych albo osiemdziesiątych XX w. (musieli urodzić się najpóźniej w 1900 r.). Zdecydowana większość z tych osób nie była bohaterami pierwszych stron gazet i jest stosunkowo słabo znana poza wąskim kręgiem rodzinnym czy zawodowym.

Stąd był i jest do chwili obecnej problem z ustaleniem drogi życiowej wielu dorpatczyków po zakończeniu studiów. Szczególnie skomplikowana jest identyfikacja osób o tym samym imieniu i nazwisku, ponieważ niejednokrotnie brakuje tak podstawowych informacji jak data i miejsce urodzenia danej osoby.

Część problemów udało się rozwiązać, części nie. Pozostaje mieć nadzieję, że poniższa publikacja pozwoli rozwiązać niektóre z nich i przybliży nas do poznania atrakcyjnej nas przeszłości. Fragment wstępu