Muzykofilia

Jazz i rock z ich silnym dźwiękiem i swobodą improwizacyjną mogą być wyjątkowo interesujące dla muzyków z zespołem Tourette'a i znałem wielu świetnych jazzmanów z taką dolegliwością (jednakże niektórzy muzycy z Tourette'em wolą strukturę i rygor muzyki tradycyjnej). David Aldridge, zawodowy perkusista jazzowy, rozwija ten temat we wspomnieniach zatytułowanych "Rhythm Man".

"Od wieku sześciu lat nieustannie bębniłem na chłodnicach samochodowych, aż rytm wylewał mi się z uszu. [...] Rytm i Tourette splotły się ze sobą od chwili, gdy odkryłem, że wybijanie rytmu na blacie stołu pozwala ukryć niekontrolowane podrygiwanie moich dłoni, nóg i szyi. [...] Odkrycie to spowodowało, że mogłem pokierować moją niepohamowaną energię, porządkując ją i wytwarzając. [...] To "pozwolenie na eksplozję" pozwoliło mi czerpać z sporego zasobu dźwięków i fizycznych doznań, co sprawiło, iż nareszcie wiedziałem, jakie jest moje przeznaczenie: zostanę człowiekiem rytmu."

W Muzykofilii Oliver Sacks bada potęgę muzyki, analizując doświadczenia pacjentów, muzyków i zwykłych ludzi, a znajdą się pomiędzy nimi: chirurg, który po porażeniu piorunem dostaje obsesji na punkcie muzyki Chopina, osoby z amuzją, dla których symfonia brzmi jak brzęk rondli i pokrywek, oraz człowiek, którego pamięć nie obejmuje więcej niżeli siedem sekund – chyba że chodzi o muzykę. Doktor Sacks opisuje, jak muzyka potrafi ożywić zastygłych w bezruchu parkinsonistów, pozwala przemówić niemym ludziom po zawale oraz uspokaja i organizuje życie chorych na Alzheimera czy schizofreników. Muzyka potrafi inspirować, porywać na szczyty emocji i rzucać w ich głębie, bywa też czasami najlepszym lekarstwem. Gatunek ludzki jest pod tym względem absolutnie unikalny. W Muzykofilii Oliver Sacks tłumaczy, dlaczego.

"Jak można żyć, nie poddając się czemuś tak zagadkowemu, czarownemu, wyzbytemu lęku jak muzyka? - pyta Oliver Sacks, wybitny neurolog i pisarz w swej najnowszej książce Muzykofilia. Możemy postrzegać muzykę i jeszcze konsolidować z nią silne emocje, gatunek ludzki jest w tym niepowtarzalny, twierdzi. Ten zachwycający mechanizm może jednak z łatwością ulec mniejszym albo pokaźniejszym uszkodzeniom, jak to się dzieje w przypadku bohaterów jego książki. Muzyka może stać się przekleństwem, jak to się zdarza chorym, którzy na jakiś określony wariant muzyki reagują atakami epilepsji. Ale też może być nadzieją, jak dla pacjentów dotkniętych demencją, którzy poprzez muzykę są w stanie, choćby na chwilę, nawiązać jakiś kontakt z zewnętrznym światem".

Anna Bikont, "Gazeta Wyborcza"

Oliver Sacks jest praktykującym lekarzem i autorem dziesięciu książek, między innymi bestsellera mężczyzna, który pomylił żonę z kapeluszem i Przebudzeń (które stały się podstawą scenariusza filmu nominowanego do Oscara). Akt...