Spotkania z lalką (Słowo/obraz terytoria)

O ile losem większości dzieł literackich w miarę upływu lat występowaniu na rynku czytelniczym bywa przygasanie i blaknięcie, to w kolejnych publikacjach komentatorów Lalka obrasta w kolejne znaczenia, które mogłyby być traktowane jako znak. Znak bezustannego "przyrastania" sensów tej niezwykłej powieści. Dzieje jej recepcji świadczą o tym dowodnie. Przy końcu XIX wieku mało kto uważał ją za dzieło wybitne [...]. Zmiana generalna stosunku do Lalki i jej twórcy nastąpiła dopiero za sprawą krytyków młodopolskich. Po ich opiniach już nie brzmiał niespodziewanie w okresie międzywojennym tytuł artykułu Jana Lechonia w "Wiadomościach Literackich" (1932): wielki Prus. Na początku wieku XXI staje się jasne,spośród powieści polskich wieku XIX Lalka wyrasta nad przeciętność nie tylko swojego czasu macierzystego i iż znajduje to wyraz w fascynacjach nią kolejnych pokoleń pisarzy, krytyków i historyków literatury, jak ponadto w przekładach na języki obce.