Kultura literacka (Impuls)

Intencją niniejszej książki jest próba określenia drogą badań empirycznych rodzaju i poziomu kultury literackiej absolwentów szkół przeciętnych. Pokazuje ona informacje potrzebne do postawienia diagnozy na temat tego, czy w wyniku szkolnej edukacji polonistycznej i pozaszkolnych doświadczeń literackich absolwent szkoły średniej zostaje zaopatrzony w kompetencje literackie umożliwiające mu produktywne i wszechstronne korzystanie z rożnych form przekazu literackiego. Publikacja zmierza do sformułowania zasad innowacyjnania dydaktycznego w szkołach, aby efektywnie organizować kształcenie literackie, jak ponadto do konstrukcji systemu wskazań dla polityki państwa dotyczących uprzystępniania i upowszechniania literatury. Nie należy jednak celów badań nad kulturą literacką wybranej populacji zawężać tylko do wskazania rezultatów szkolnej i pozaszkolnej edukacji literackiej o charakterze pragmatyczno-instrumentalnym i ograniczyć się do odpowiedzi na pytania, w jakim stopniu młodzież została przygotowana do odbioru literatury, do wyboru jej treści i formy, i czy zdobyła optymalne wydajności i umiejętności recepcyjne pozwalające na swobodne obcowanie z tekstami literackimi. Warto też wiedzieć, jakie są wyniki kształcenia i samokształcenia literackiego w wymiarze podmiotowym (aksjologicznym), który konsoliduje się z udziałem literatury w rozwoju osobowości, jej miejscem w hierarchii innych wartości kulturalnych, w realizacji określonych potrzeb autotelicznych, gdy już nie istnieje opieka ze strony szkoły, a kontakt z literaturą ma charakter dobrowolny. W książce wykorzystano dostępne materiały porównawcze, które pozwoliły na uogólnienie wniosków i na ukazanie pewnej dynamiki uczestnictwa badanych osób w kulturze literackiej. Z tych względów publikacja nabiera charakteru bardziej ogólnego, o szerszym zasięgu czasowo-przestrzennym. Publikacja pod względem kompozycyjnym składa się z sześciu rozdziałów, a także z zakończenia w formie wniosków i refleksji. Przedmiotem rozdziału pierwszego są teoretyczno-metodologiczne zagadnienia związane z problematyką badań. Określono w nim podstawowe pojęcia i kategorie teoretyczne niezbędne do analizy i interpretacji materiału empirycznego, sprecyzowano ogólne założenia, problemy i techniki badawcze, a także scharakteryzowano badaną zbiorowość. W rozdziale drugim przedstawiono obraz kontaktów literackich młodzieży, ich zakres i częstotliwość, koncentrując się na czytelnictwie jako podstawowej formie aktywności literackiej. Rozdział trzeci w całości poświęcono procesowi recepcji (odbioru) prozy. Na przykładzie powieści proces Franza Kafki i Plaża nad Styksem Wojciecha Żukrowskiego przeanalizowano rodzaj i poziom odbioru dwóch utworów o rożnych konwencjach literackich. Czwarty rozdział dotyczy recepcji współczesnej poezji, a piąty koncentruje się na wiedzy literackiej jako głównym składniku kompetencji literackich oraz na niektórych umiejętnościach teoretycznoliterackich. W rozdziale szóstym dokonano próby kompleksowego ujęcia poziomu kultury literackiej i kompetencji literackich i globalnej konfrontacji tych dwóch aspektów zachowań literackich w celu ukazania ewentualnego związku między nimi. Zakończenie pracy uzupełnia rejestr rożnych implikacji natury dydaktycznej i ogólnokulturowej wynikających z przeprowadzonych badań.

Tytuł Kultura literacka Podtytuł absolwentów szkół przeciętnych u schyłku XX wieku Autor Marian Sinica Język polski Wydawnictwo Impuls ISBN 978-83-7587-730-4 Rok wydania 2010 Kraków liczba stron 208 Format pdf Spis treści Przedmowa do wydania drugiego

Wstęp

Rozdział I
Teoretyczno-metodologiczna koncepcja badań

1. Wyjaśnienie podstawowych pojęć
2. Kultura literacka jako zjawisko wieloaspektowe
3. Dotychczasowy stan badań nad kulturą literacką
4. Szczegółowa problematyka i procedura badawcza
4. Charakterystyka badanej grupy

Rozdział II
Obraz aktywności literackiej badanych

1. Formy i typy aktywności literackiej
2. Charakter i rodzaj czytelnictwa
3. Czytelnictwo a epoka literacka, pochodzenie narodowościowe autora i rodzaj literacki
4. Problem dynamiki wyborów i preferencji czytelniczych
5. Motywy i funkcje kontaktu z literaturą
6. Ogólne wnioski i refleksje

Rozdział III
Potoczny odbiór współczesnej prozy

1. Wprowadzenie
2. Interpretacja emocjonalna
3. Interpretacja składników semantycznych
4. Interpretacja komponentów formalnych
5. Typologia i poziom odbioru

Rozdział IV
Potoczny odbiór współczesnej poezji

1. Wprowadzenie
2. Interpretacja emocjonalna
3. Interpretacja semantyczna
4. Interpretacja formalna
5. Typologia i poziom odbioru

Rozdział V
Wiedza literacka oraz umiejętności teoretycznoliterackie jako podstawowe części kompetencji literackich

1. Wprowadzenie
2. Zakres wiedzy historycznoliterackiej
3. Umiejętności teoretycznoliterackie