Komandoria joannitów w Poznaniu

Komandoria stanowiła najmniejszą ekspozyturę wielkich europejskich organizacji, jakimi były zakony rycerskie. Na terenie historycznej Wielkopolski istniały dwie komandorie – poznańska i kościańska, a przejściowo znalazła się jeszcze jedna – zakonu Szpitala św. Jana Jerozolimskiego, zwanego także zakonem joannitów, i im właśnie swoją uwagę poświęca badacz Tadeusz Wojciech Lange.

Komandoria w Poznaniu miała burzliwą historię. Najpierw była wysuniętą placówką zakonną, przez joannitów postrzeganą zapewne jako forpoczta w odległym królestwie. Następnie, po przejęciu przez władców Polski, traktowano ją jak królewską domenę i nadawano w nagrodę za zasługi. Wreszcie, po dwóch wiekach, została odzyskana przez zakon (już wtedy maltański) na następne dwa wieki i skasowana ostatecznie wkrótce potem, gdy – po wysiedleniu z Malty – jego okres świetności bezpowrotnie minął.

Niniejsze opracowanie demonstruje opis dziejów, siedzib i działalności obu wielkopolskich komandorii, a także joannickich dóbr na terenach przygranicznych. Bogato ilustrowane wydanie stanowi rzetelne, a zarazem niebanalne źródło wiedzy o obecności joannitów na tych ziemiach.