Wschodnia prowincja magdalenienu

Praca stanowi syntezę wiedzy o kulturze magdaleńskiej na terenach wschodniej części Środkowej Europy rozumianej tu jako obszary Czech, Moraw i Polski. Jest ona podsumowaniem dotychczasowego stanu badań oraz propozycją nowego podejścia do zagadnień dotyczących zróżnicowania inwentarzy wykonanych techniką łupania, chronologii, dynamiki i struktury osadnictwa i relacji między magdalenienem a młodszymi jednostkami kulturowymi.

W książce mnóstwo miejsca poświęcono zagadnieniom przemian kulturowych na terenach Środkowej Europy w okresie poprzedzającym pojawienie się osadnictwa magdaleńskiego a także genezie kultury magdaleńskiej powstałej na terenach Europy Zachodniej.

Jest to pierwsze w polskiej literaturze przedmiotu szerokie omówienia aktualnych poglądów dotyczących problemu początków tej jednostki taksonomiczej. Przedstawiono także procesy, które doprowadziły do stopniowego zaniku magdalenienu.

Większość pojemności książki poświęcona jest omówieniu różnorodnych zagadnień dotyczących chronologii, osadnictwa, gospodarki, kultury materialnej i duchowej magdalenienu a także związków pomiędzy środowiskiem naturalnym a osadnictwem i kulturą magdaleńskich zbieraczy i łowców.

Problematykę te przedstawiono ukazując równocześnie podobieństwa i różnice pomiędzy poszczególnymi analizowanymi w tekście obszarami, co pozwoliło na uchwycenie realnych związków międzyregionalnych. Uwzględniono także zagadnienie relacji pomiędzy magdalenienem a epigrawetienem.

Na podstawie przeprowadzonej analizy wykazano, iż osadnictwo magdaleńskie wschodniej części Środkowej Europy nosi w sobie liczne cechy peryferii. Równocześnie jednak kultura jaką obserwuje się na tych terenach jest silnie zakorzeniona w kulturze, która obejmuje pokaźniejszą cześć Europy Zachodniej i Środkowej.

Uderzające jest przywiązanie do wzorców i trwanie tradycji mimo ogromnego dystansu dzielącego wschodnie rubieże magdalenienu do jego centrum.