EDUKACYJNO-SPOŁECZNE WARTOŚCI SPORTU I OLIMPIZMU PRZEŁOMU WIEKÓW XX I XXI

Treść książki posiada analizę faktów, opinii o faktach, refleksje i uogólnienia na temat wartości edukacyjno-społecznych sportu i olimpizmu na przełomie wieków XX i XXI. Zawarta w książce wiedza jest skutkiem wieloletnich badań naukowych, z zasady w obszarze nauk humanistycznych i społecznych; pedagogów, teoretyków wychowania fizycznego i sportu.

Autorzy tej monografii skupili uwagę z reguły na wartościach, pozytywnych stronach aktywności fizycznej i wychowania fizycznego, które stanowią podstawę kultury fizycznej i sportu. Ruch fizyczny, aktywność, wszelkie jej formy są niezbędne w rozwoju i całej ontogenezie człowieka, zwłaszcza aktualnie w społeczeństwie sieci i wiedzy.

Aby poznać i zrozumieć dzisiejszą rzeczywistość, żyć w niej i ją zmieniać, należy przejść odpowiednią edukację, zdobyć umiejętności i nawyki kształcenia przez całe życie. To powinna zapewnić dobra, progresywna szkoła.

Ma ona służyć dziecku i wspierać jego samorealizację. Szkoła powinna sprzyjać rozwojowi ciała i umysłu, uzdolnień i wyobraźni, woli i uczuć. Zapewnić uczniom rozwój moralny i duchowy, a równocześnie hamować i usuwać zagrożenia i negatywne wpływy.

Szkoła może i powinna stanowić otwarte środowisko wychowawcze wśród rówieśników. To podczas edukacji szkolnej zawiązują się więzi ze społeczeństwem. W szkole XXI wieku wychowanie fizyczne wpisuje się w jej niepodzielny program.

Włącza się w dynamiczny proces wychowania ucznia, który obejmuje potrzeby i marzenia, zwyczaje i obyczaje w rodzinie i środowisku. W dbałości o zdrowie i wielostronny rozwój dzieci autonomiczna szkoła powinna w pokaźniejszym stopniu współdziałać z nauczycielami wszelkich przedmiotów nauczania i z rodzicami.

Zajęcia lekcyjne i pozalekcyjne, obozy, turystyka i krajoznawstwo powinny w obszerniejszym stopniu utrwalać aktywny i twórczy ruch, który jest naturalnym stanem człowieka. Stwarzając warunki życia wspólnotowego szkoła wykorzystuje wartości wychowania fizycznego i sportu szkolnego do budowania i wzmacniania więzi kulturowej wszelkich podmiotów edukacji: uczniów, rodziców, nauczycieli.

podczas zajęć sportowych uczniowie nabierają koniecznych doświadczeń w rozwijaniu spraw-ności fizycznej i duchowej. Uczą się wolnego wyboru wartości, szkoła jednocześnie usuwa lęk i edukacyjny przymus.

Wychowanie odbywa się w niej poprzez rozwój, a rozwój poprzez radość. W znacznej mierze zapewniają to zajęcia sportowe, w nich bowiem ważną rolę odgrywa zabawa. Wprowadza ona dziecko w świat najbliższych wartości kulturowych, wolność wyboru i ekspresję indywidualnych przeżyć.

demonstruje wzory, normy i reguły postępowania. Omawiając drogi rozwoju wychowania fizycznego w Polsce autorzy wskazu-ją, że wychowanie fizyczne rozciąga się na całe życie. Jest świadomą i celową formą aktywności fizycznej, skierowaną na wielostronny rozwój dziecka i ła-godzenie skutków starzenia się.

Dlatego powinna być powiązana ze stylem życia. Sport nowożytny jest ukazany jako zjawisko społeczne i kulturowe. Na tle społeczno-ekonomicznym i politycznym pokazane są w kształcie jego przeobrażenia w drugiej połowie XX wieku i dwóch pierwszych dekad XXI.

W okresie tym sport przeszedł historyczną metamorfozę: od przyjemnej zabawy i rozrywki do amatorskiego uprawiania dla przyjemności jako rodzaju sztuki. Ma więc zróżnicowane oblicza. Współzawodnictwo ogarnęło dodatkowo ludzi z niepełnosprawnościami.

Ten fakt, m.in. Potwierdza tezę o powszechności sportu jako zjawiska społecznego i kultu-rowego. Mimo ewolucji jaką przeszedł gromadzi się nadal w kanonie sportu dla wszelkich. Przez poznawanie zasad i przestrzeganie przepisów gry, sport jest ważnym środkiem edukacji, uczestnicy sportu kształtują swoje zachowania społeczne, postawy obywatelskie i patriotyczne.

Wartości sportu wynikają na ogół z olimpizmu, który jest jego ideologią. Olimpizm dla sportu jest źródłem wartości wymienionych w Karcie Olimpijskiej. Sport w połączeniu z innymi formami kul-tury stanowi nierozłączną część wychowania ogólnego.

Rozwija się na bazie samo-dzielności myślenia i działania w zgodzie z istotą społecznej filozofii olimpijskiej. Ruch olimpijski scala działania sportowe z działalnością międzykulturową. Trwający blisko 130 lat ruch olimpijski, doznał wstrząsu po agresji zbrojnej Federacji Rosyjskiej na Ukrainę.

Mamy jednak nadzieję, iż podobnie jak w przypadku I i II wojny światowej uda się obronić szlachetne ideały i młodzież z całego świata spotka się na Igrzyskach Olimpijskich XXXIII Olimpiady w Paryżu pod pokojowo wzniesioną flagą olimpijską.

Ruch olimpijski funkcjonuje dzięki wolontariatowi sportowemu, który stał się fenomenem cywilizacyjnym. Bez wolontariuszy nie byłyby realne igrzyska olimpijskie, paraolimpijskie i wszelkie inne wydarzenia i widowiska sportowe.

Źródłem działalności wolontarystycznej jest akt wolnej woli człowieka na rzecz niewymuszonej poprzez kogokolwiek służby, w imię wartości jakie niesie sport. Uzupełnia edukację formalną alternatywnymi umiejętnościami i doświadczenia-mi.

Przygotowuje do aktywnego uczestnictwa w życiu społeczeństwa obywatel-skiego i w globalnym świecie.