Wykładnia i stosowanie prawa w procesie opartym na Konstytucji,106KS (8191571) (C.H. BECK)

Wykładnia i wykorzystywanie prawa w procesie opartym na Konstytucji to książka, której celem jest pokazanie,proces rozpoznania sprawy jednostkowej przez sąd, a choćby organ administracji podlega podobnym mechanizmom i ukazanie znaczenia Konstytucji i jej bezpośredniego używania w solidnym procesie.

Podstawowym celem opracowania jest przybliżenie każdej z faz procesu: ustaleń faktycznych, pod kątem gromadzenia i oceny dowodów, wykładni w oparciu o reguły zbudowane na podstawie zintegrowanych założeń koncepcji wykładni aplikacji normy w orzeczeniu sądowym zgodnym z Konstytucją i ustawami, prawem Unii Europejskiej i umowami międzynarodowymi.

W książce zostały omówione: zarys modelu wykładni i wykorzystywania prawa w procesie; ustalenia faktyczne jako podstawa decyzji sądowej a sformalizowane sposoby dowodzenia (ciężar dowodu, ciężar dowodzenia, ciężar argumentacji i standard udowodnienia); wykładnia prawa; faza aplikacyjna; wykładnia Konstytucji; mieszany model kontroli konstytucyjności; bezpośrednie stosowanie Konstytucji w orzecznictwie sądowym.

Rozdział I zarys modelu wykładni i użytkowania prawa w procesie pokazuje następujące zagadnienia: znaczenie Konstytucji dla cyklu sądowego używania prawa (Konstytucja a proces sądowy, uzasadnienie bezpośredniego stosowania norm konstytucyjnych, model procesu sądowego w procesie opartym na bezpośrednim używaniu Konstytucji, używanie Konstytucji jako komponent modelu indywidualnego używania prawa); model procesu indywidualnego wykorzystywania prawa (model ogólny procesu sądowego, specyfika postępowania sądowego, specyfika kontroli konstytucyjnej, komponenty wspólne i odmienności używania sądowego i abstrakcyjnej kontroli konstytucyjności, specyfika używania prawa Unii Europejskiej, znaczenie ram rozpoznania sprawy i innowacyjnania dowodowego, znaczenie kierunku rozstrzygnięcia, innowacyjnania dotyczące kontroli instancyjnej, konstrukcje modelowe).

W rozdziale II Faza ustaleń faktycznych. Ustalenia faktyczne jako podstawa decyzji sądowej a sformalizowane sposoby dowodzenia (ciężar dowodu, ciężar dowodzenia, ciężar argumentacji i kanon udowodnienia) Autorzy omówili: model ustaleń faktycznych w ramach sądowego używania prawa, fazę ustaleń faktycznych w procesie karnym, cywilnym, administracyjnym, błędy dotyczące ustaleń faktycznych.

Rozdział III Wykładnia prawa poświęcony został modelowi wykładni wypracowanemu przy wykorzystaniu dorobku teorii derywacyjnej i klaryfikacyjnej, podstawom wykładni i zależnościom pomiędzy wykładnią a dokonywaniem ustaleń faktycznych, mechanizmom wykładniczym (regułom, rodzajom wykładni, wykładni prawa unijnego, regułom procedury), cywilistycznej wykładni oświadczeń woli, a także wykładniczemu naruszeniu prawa materialnego.

Rozdział IV. Faza aplikacji normy prawnej prezentuje model aplikacyjny, omawia również kwestie związane ze używaniem prawa cywilnego (używanie prawa cywilnego poprzez sąd; cywilistyczna sankcja, używanie prawa cywilnego poprzez strony, znaczenie normy indywidualnej i solidnej w modelu wykorzystywania prawa cywilnego), wykorzystywanie prawa karnego (stosunki karnoprawne, mechanizm rekonstrukcji i aplikacji norm prawa karnego, wykorzystywanie prawa karnego poprzez sąd, przypisanie odpowiedzialności karnej, stosowanie prawa karnego, sankcja karnoprawna, wymiar kary i środków karnych, specyfika kontroli odwoławczej), stosowanie prawa administracyjnego (stosunki administracyjnoprawne, specyfika używania prawa administracyjnego, złożoność oceny, specyfika kontroli sądowoadministracyjnej).

Rozdział V. Wykładnia konstytucji. Uwagi ogólne. Wykładnia konstytucji na tle obowiązku bezpośredniego jej użytkowania poświęcony jest koncepcjom wykładni Konstytucji, jej normatywnemu znaczeniu, znaczeniu wykładni Konstytucji w praktyce, modelowi wykładni, wykładni Trybunału Konstytucyjnego i wykładni sądowej, domniemaniom konstytucyjnym i znaczeniu domniemania konstytucyjności.

Rozdział VI. Mieszany model kontroli konstytucyjności omawia znaczenie domniemania konstytucyjności dla bezpośredniego wykorzystywania Konstytucji poprzez sądy, kwestie związane z odmową wykorzystania normy ustawowej, mechanizm reguły kolizyjnej lex superior derogat legi inferiori, konsekwencje jej użycia w procesie wykorzystywania prawa.

Rozdział VII. Bezpośrednie używanie konstytucji w orzecznictwie sądowym poświęcony jest analizie orzecznictwa odnoszącego się do oceny zarzutów naruszenia norm konstytucyjnych, wykładni prokonstytucyjnej i wykładni w zgodzie z Konstytucją, współstosowaniu Konstytucji i ustaw, stosowaniu Konstytucji wprost, regułom kolizyjnym, potencjalnym obszarom bezpośredniego użytkowania Konstytucji, w tym na dodatek dokonywanych za pomocą reguły walidacyjnej lex superior derogat lege inferiori.

Książka przedstawia model wykładni i stosowania Konstytucji wraz z wyjątkowymi regułami odmowy użycia przepisów ustaw sprzecznych z Konstytucją, z ratyfikowaną umową międzynarodową oraz z prawem Unii Europejskiej.

Model bezpośredniego wykorzystywania Konstytucji w procesie wzbogaca znaczna analiza wykształconego a nieopracowanego dotąd orzecznictwa sądowego. Szczególny akcent książka kładzie na wyszczególnionie sposobów realizacji w progresywnaniu sądowym zasad adekwatności prawa i sprawiedliwości rozstrzygnięcia, uwzględniającego aksjologiczne fundamenty systemu prawnego.

Wykładnia i używanie prawa w procesie opartym na Konstytucji to interdyscyplinarna pozycja, uwzględniająca prawo i progresywnanie cywilne, karne, administracyjne i sądowoadministracyjne, prawo konstytucyjne, teorię prawa, a także praktykę sądową i pozasądową wykorzystywania prawa.

Książka adresowana jest na ogół do sędziów i pełnomocników procesowych, ale też do szerszego kręgu prawników praktyków i teoretyków prawa.