Zasoby osobiste młodzieży nieprzystosowanej społecznie (Impuls)

Zagadnienia dotyczące uwarunkowań nieprzystosowania społecznego stanowią częstą problematykę prac badawczych i naukowych w Polsce, jednak analiza tego problemu w kontekście zasobów, jakie ma młodzież nieprzystosowana, wydaje się na tym polu sfragmentaryzowana.

Autorzy, którzy podejmują się badań związanych z młodzieżą przejawiającą symptomy demoralizacji i popełniającą czyny karalne, skupiają się na przyczynach dezadaptacji młodych ludzi czy znaczeniu różnorodnych problemów w ich życiu.

W naszym przekonaniu, by działania naprawcze były wydajne, powinno się analizować funkcjonowanie młodzieży nieprzystosowanej z perspektywy posiadanych przez nią zasobów. Sądzimy, iż istnieje wysoka potrzeba diagnozowania zasobów osobistych i społecznych młodzieży, ponieważ mogą być płaszczyzną odbicia, która będzie sprzyjać kształtowaniu zachowań akceptowanych i rozwojowi tożsamości zintegrowanej.

Celem przeprowadzonych badań było rozpoznanie poziomu zasobów osobistych (poczucie koherencji, prężność, rozciągliwość) w grupie młodzieży nieprzystosowanej społecznie (nieletnich skierowanych do ośrodków kuratorskich) oraz ustalenie czy poziom zasobów osobistych łączy się z poczuciem otrzymywanego wsparcia (od rodziców, nauczycieli rówieśników) oraz z poczuciem negatywnych relacji w rodzinie, szkole i grupie rówieśników.

Rezultaty prowadzonych badań pozwalają sformułować hipotezy badawcze, w których zakłada się że na rozwój i wystąpienie prężności, rozciągliwości i poczucia koherencji ma wpływ szereg czynników, do których zalicza się: właściwości indywidualne, środowisko rodzinne i czynniki kontekstualne (wsparcie społeczne).

Otrzymane wyniki badań wskazywały, iż zasoby osobiste są związane z czynnikami wspierającymi i czynnikami ograniczającymi. Predyktorem wszystkich wyznaczonych zasobów jest wsparcie rodzinne. Wsparcie szkolne pełni funkcję predykcyjną dla sprężystości psychicznej, natomiast negatywne relacje w szkole zmniejszają poczucie koherencji.

Wyniki badań przedstawione w książce, które oddajemy w ręce Czytelników, wnioski, proponowany program profilaktyczno-wychowawczy, analizy teoretyczne, dane o funkcjonowaniu składników systemu resocjalizacji mogą być {pomocn|przydatn)e nie tylko dla studentów pedagogiki resocjalizacyjnej, pracowników naukowo-dydaktycznych, teoretyków, specjalistów, lecz także szerokiego grona praktyków, profesjonalistów pracujących z młodzieżą niedostosowaną społecznie.

Mogą stać się gotowym materiałem do zastosowania, skłaniać do prowadzenia dalszych badań i aktywności w zakresie rozwijania problematyki zasobów oraz pracy na podstawie potencjałów jednostki i grupy czy środowisk wychowawczych.