"kobiety fenickie" lucjusza anneusza seneki. opracowanie monograficzne - tomasz sapota, iwona słomak (pdf) (Uniwersytet Śląski)

Dramat Kobiety fenickie Seneki Filozofa od wieków prowokuje do pytań o swoją kompletność, przynależność wysokogatunkową, a wreszcie o literackie wzorce. W aspekcie kompozycyjnym i tematycznym pokazuje się jednak jako utwór jednocześnie spójny, jak i wyjątkowo odmienny od zachowanych tragediowych ujęć dziejów Labdakidów.

Seneka, inaczej aniżeli Eurypides w Fenicjankach, nie wydaje się zainteresowany ukazaniem ironicznego rozmiaru ludzkich poczynań po to, by zalecić swym odbiorcom bierną akceptację wyroków losu. Sensacyjna materia fabularna stanowi dla rzymskiego tragika pretekst do wyrażenia wątpliwości co do norm regulujących stosunki między jednostką a rodziną i jednostką a państwem.

Kwestie te nie znajdują nietrudnego rozwiązania: autor kobiet fenickich konfrontuje stanowiska czterech postaci o silnych osobowościach – Edypa, Antygony, Jokasty i Polynejkesa – wykluczające porozumienie, a co z tego wynika trywializację problemu.

ukazuje, że pojęcia, w oparciu o które kreujemy ponadjednostkowe wizje ładu moralnego, ulegają przewartościowaniu w zależności od kontekstu i od strategii retorycznej zaimplementowanej w argumentacji. Zniechęca do posługiwania się nimi w sposób naiwny.

Problematyce tej autorzy poświęcili miejsce w pierwszej części niniejszej monografii, omawiając na dodatek m.in. Testimonia i wczesną recepcję tragedii Seneki i podejmując obszernie kwestię możliwej interpretacji zachowanych tytułów utworu.

Drugą część wypełnia szczegółowe omówienie miejsc kobiet fenickich w konfrontacji z tradycją wydawniczo-interpretacyjną. Do monografii załączony został aneks zawierający edycję i przekład sztuki. Książka jest trzecią wspólną publikacją autorów przygotowaną w ramach kierowanego przez Tomasza Sapotę projektu Tragedie Seneki.

Dotychczas ukazały się komentowane przekłady Trojanek (2016) i Edypa (2017). Kolejnymi pozycjami w serii będą monografie poświęcone Thyestesowi, Fedrze i Herkulesowi w szale.