Do największych zmian w krajach kapitalistycznych należy ekspansja państwa socjalnego (welfare state). Jego wymiary mierzy się w głównej mierze skalą transferów socjalnych, które dzieli się na transfery gotówkowe (np.
emerytury z systemów repartycyjnych i rozmaite zasiłki pieniężne) i różnorodne transfery rzeczowe (np. Darmowa, tzn. Finansowana przez podatki, oświata czy opieka medyczna). Tak mierzone państwo socjalne powiększyło swoje rozmiary w krajach Zachodu z ok.
10% PKB przed I wojną światową do 30-50% PKB, począwszy od lat 80. XX wieku. W ślad za wydatkami socjalnymi musiały oczywiście wzrosnąć podatki - i ich relacja do PKB. W wielu przypadkach to nie wystarczało i dlatego rósł również dług publiczny, mierzony także odsetkiem PKB.
W rzeczy samej, to ekspansja wydatków socjalnych była najważniejszą przyczyną wzrostu podatków i długu publicznego w krajach Zachodu,ponadto w krajach o niższym poziomie PKB per capita. Dynamika państwa socjalnego jest więc szczególnie ważnym zjawiskiem.
Na tym tle dziwi, że poświęcono jej niedużo rzeczowych analiz. Nie brak natomiast hagiografii państwa dobrobytu, opartych na emocjonalnym wydźwięku słowa "społeczne" czy "dobrobyt". Bez trudu można też znaleźć bzdurne teorie, np.
przypisujące rozrost państwa socjalnego biedzie, w trakcie gdy następował on z reguły w okresach prędkiego wzrostu gospodarki (więcej na ten temat w Balcerowicz, 2017). Dlatego warto przeczytać niniejszą książkę.
Otwierają ją dwa wprowadzające rozdziały autorstwa firma Radzikowskiego, oparte na ogromnej znajomości tematu. Kolejne rozdziały są poświęcone poszczególnym krajom: Niemcom, szerokiej Brytanii, Stanom Zjednoczonym, Szwecji, Holandii i Polsce.
Autorzy pokazują, jakie warianty wydatków socjalnych najszczególniej przyczyniały się do ich ogólnego wzrostu. Analizują też okoliczności, w jakich następowała ekspansja państwa socjalnego. Zwracają także uwagę na zmiany (reformy) hamujące lub - czasami - odwracające tę ekspansję, a także na sytuacje, w jakich to miało miejsce.
Polecam niniejszą książkę wszystkim tym, których interesują ważne przemiany instytucjonalne w świecie.
Opinie i recenzje użytkowników
Dodaj opinie lub recenzję dla Welfare state. państwo socjalne. zagadki ekspansji. Twój komentarz zostanie wyświetlony po moderacji.