Józef pieter: światopogląd humanisty (Uniwersytet Śląski)

Światopoglądem humanisty nawiązuję do Problemów humanisty z roku 1973. W Problemach… przedstawiłem skrótowo – i typowo w układzie chronologicznym – założenia (poniekąd także metody i wyniki) prac badawczych i naukowo-pisarskich, jakie realizowałem w ciągu mej kariery naukowej od roku 1930.

Wobec tego, że w ich obrębie mnóstwo czasu i miejsca poświęciłem sprawie powstawania zagadnień filozoficznych, start do Światopoglądu humanisty wydaje się zrozumiały, przynajmniej w przekonaniu autora.

jednakże rzecz ta nie tylko stąd się wywodzi. Jak to dość szczegółowo wyjaśniałem w Problemach humanisty, podnietę istotną do mych studiów uniwersyteckich stanowił niepokój światopoglądowy, który ostro przeżywałem w trzech ostatnich klasach gimnazjum konwencjonalnego (1921–1924).

Rezultat sprowadzał się do wniosku, iż studiować muszę najczęściej filozofię, i to niezależnie od wartości użytecznej spodziewanego dyplomu akademickiego. Z góry wiedziałem,nawet dyplom doktora filozofii na niedużo mi się przyda w przyszłej pracy zawodowej, a więc że oprócz filozofii wybrać trzeba będzie jakiś kierunek studiów, dzięki któremu miałbym zabezpieczoną pracę nauczyciela w szkole przeciętnej.

Zgodnie z tym faktycznie odbyłem studia dwukierunkowe (filozoficzne i historyczne), uzupełnione później pedagogicznymi; studia filozoficzne –z głodu wiedzy czy z potrzeby serca, historyczne i pedagogiczne – ze względów bytowych.

[fragment Wstępu]