Transfer kultury arabskiej w dziejach polski - tom i - pierwsze kontakty polsko-arabskie (Dialog)

ukazujemy pierwszy tom artykułów z serii wydawniczej Transfer kultury arabskiej w dziejach Polski pod redakcją naukową dr hab. Agaty S. Nalborczyk i dra Mustafy Switata. Linia ta prezentuje wyniki prac zespołu naukowców przeróżnych dyscyplin, realizującego w ramach Narodowego Programu Rozwoju Humanistyki projekt badawczy pt. Transfer kulturowy jako transdyscyplinarny element nauki o stosunkach międzykulturowych na przykładzie wpływów kultury arabskiej w dziedzictwie kulturowym Polski (projekt nr 2bH 15 0156 83 na lata 2016–2019).

W tomie otwierającym kolekcję, zatytułowanym Pierwsze kontakty polsko-arabskie, autorzy poszczególnych opracowań skoncentrowali się na zbadaniu początków transferu kulturowego – na najwcześniejszych (niebezpośrednich) kontaktach kultury arabskiej i polskiej, których rezultatem są arabskojęzyczne relacje o Polsce i Słowianach, a także części arabskie w materialnym dziedzictwie kulturowym Polski – arabskie monety i inne źródła archeologiczne oraz rękopisy.

Analizy wczesnośredniowiecznych arabskojęzycznych rękopisów jako źródeł historycznych dotyczących Słowiańszczyzny i Polski dokonał historyk Jacek Adamczyk.

Socjolog Mustafa Switat zbadał kontrowersje dotyczące pochodzenia podróżnika, piszącego w języku arabskim Żyda z Andaluzji, Ibrahima Ibn Jakuba, jego członkostwa w poselstwie do cesarza Ottona I i celu wyprawy do Europy.

O relacjach między Al-Andalus a Słowiańszczyzną (czy raczej pomiędzy muzułmańskim kalifatem hiszpańskim a Europą Środkowo-Wschodnią) napisał historyk-arabista Mateusz Wilk.

Tekst arabisty Bogusława Zagórskiego prezentuje przegląd składników arabsko-muzułmańskich w polskim dziedzictwie kulturowym, skupiając się na rękopisach spisanych w języku arabskim, pozyskanych w wyniku czego kolekcjonerstwa albo międzynarodowego handlu.

Mateusz Bogucki, archeolog-numizmatyk, opracował na podstawie analizy zawartości skarbów wczesnośredniowiecznych materialne ślady najstarszych kontaktów Słowian zachodnich z kulturą arabską.

Historyk Dariusz Adamczyk zbadał źródła napływu i obiegu srebrnych dirhamów z okresu IX–XI wieku, których liczne znaleziska mogły mieć dla początków państwa polskiego ogromne znaczenie.

Uzupełnieniem badań nad obiegiem arabskich dirhamów jest opisanie przez archeologa Tomasza Nowakiewicza wczesnośredniowiecznych importów ze strefy muzułmańskiej, znalezionych na ziemiach polskich.

Poszukiwania komponentów (akcentów) arabskich w kulturze materialnej Polski na podstawie źródeł archeologicznych przeprowadziła też Małgorzata Grupa, archeolog specjalizująca się w analizie zabytków wykonanych z materiałów pochodzenia naturalnego, takich jak: drewno, skóra, dzianina etc.