Traumatologia narządu ruchu (Wydawnictwo Lekarskie PZWL)

Tytuł Traumatologia narządu ruchu Podtytuł Biologia i biomechanika leczenia Język polski Wydawnictwo PZWL ISBN 978-83-200-5495-8 Rok wydania 2017 Wydanie 1 liczba stron 848 Format mobi, epub Spis treści 1. Zarys biomechaniki i antropometrii narządu ruchu – Wojciech J. Marczyński 1 Biomechanika 1 Antropometria 3 Piśmiennictwo 4 2. Ortopedia i traumatologia narządu ruchu wczoraj i dziś – zarys – Wojciech J. Marczyński 5 Piśmiennictwo 8 3. Najczęstsze sytuacje zagrażające życiu związane z szeroko pojętym urazem wielonarządowym – Zbigniew Rybicki 9 Masywny krwotok 10 Optymalizacja poszczególnych komponentów krwi w leczeniu masywnych krwotoków 14 Leczenie antyfibrynolityczne 16 Rekombinowany aktywny czynnik VII – rFVIIa 16 Podsumowanie najważniejszych faktów dotyczących wykorzystywania preparatów krwi i płynów krwiozastępczych w krwotoku 16 Ostra niewydolność oddechowa 18 Zabezpieczenie drożności dróg oddechowych 19 Niewydolność oddechowa spowodowana urazami klatki piersiowej 19 Złamania żeber, niestabilna klatka piersiowa 19 Niewydolność oddechowa związana z oparzeniem 20 Zespół ostrej niewydolności oddechowej 20 Urazy ośrodkowego układu nerwowego 21 Obrażenia głowy 21 Uraz rdzenia kręgowego 23 Resuscytacja krążeniowo-oddechowa 23 Resuscytacja kobiet w ciąży 25 Resuscytacja osób w hipotermii 25 Piśmiennictwo 26 4. Zasady diagnostyki obrazowej po urazach tkanek miękkich i stawów – Jerzy Walecki, Ewa Nawrocka-Laskus, Łukasz Paluch 27 Ultrasonografia 27 Skóra 28 Tkanka podskórna 28 Mięśnie 30 Ścięgna 32 Nerwy 34 Rezonans magnetyczny 35 Mięśnie w obrazie rezonansu magnetycznego 35 Diagnostyka nerwów w rezonansie magnetycznym 40 Więzadła i ścięgna 40 Naczynia 42 Piśmiennictwo 42 5. Diagnostyka obrazowa obrażeń tkanki kostnej – Jan Świątkowski, Krzysztof Piłat 43 Metody obrazowe 43 Rentgenodiagnostyka 43 Tomografia komputerowa 43 Artrografia-TK 43 Angiografia-TK 44 Rezonans magnetyczny 44 Scyntygrafia 44 Ultrasonografia 44 Przyczyny błędnej interpretacji 44 Rola metod obrazowych w poszczególnych typach urazów 45 Diagnostyka obrazowa powikłań obrażeń narządu ruchu 84 Piśmiennictwo 85 6. Kształt odmienności diagnostyki i leczenia złamań u dzieci – Marek Synder 86 Epidemiologia 86 Patomechanizm 87 Zasady diagnostyki obrazowej 88 Podział złamań kości u dzieci 88 Leczenie 89 Piśmiennictwo 91 7. Zespół ciasnoty przedziałów powięziowych goleni – fasciotomia – Marek Maruszyński, Mirosław Dziekiewicz 92 Historia 92 Patofizjologia 92 występowanie 93 Rozpoznanie 93 wyszczególnionia 94 Czas wykonania 94 technika 94 Rokowanie i powikłania 95 Zamykanie 95 Piśmiennictwo 96 8. Obrażenia naczyń – wybrane zagadnienia – Mirosław Dziekiewicz, Andrzej Obara, Marek Maruszyński 98 Historia 98 Pourazowe pęknięcie aorty piersiowej 99 Leczenie 99 Obrażenia zamknięte aorty brzusznej 102 Rozpoznanie i leczenie 102 Obrażenia tętnic kończyn dolnych 104 Rozpoznanie i badanie 104 Leczenie chirurgiczne 106 Obrażenia tętnic kończyny górnej 107 Mechanizm urazu 108 Obrażenia naczyń towarzyszące złamaniom miednicy 112 Uszkodzenia sporych tętnic i żył miednicy niewielkiej 113 Uszkodzenia śladowych tętnic i żył miednicy drobnej 113 Obrażenia naczyń w wybranych złamaniach kości miednicy 114 Leczenie 115 Obrażenia tętnic dogłowowych 116 Leczenie 118 Obrażenia tętnicy kręgowej 119 Obrażenia otwarte 119 Leczenie 120 Obrażenia zamknięte 120 Piśmiennictwo 121 9. Obrażenia tkanek miękkich, zasady leczenia – Julian Dutka, Andrzej Pawelec, Paweł Maleta 123 warianty uszkodzeń tkanek miękkich 123 Obrażenia tępe 123 Zespół Morel–Lavallée 124 Rany z przerwaniem ciągłości tkanek 124 Rany postrzałowe 125 Uszkodzenia mięśni, nerwów, naczyń 125 Zespół przedziałów powięziowych 126 Ogólne zasady zaopatrywania ran 127 Czynniki wpływające na gojenie ran. Terapie wspomagające 128 progresywnanie w obrażeniach tkanek miękkich w zależności od regionu ciała 130 Bark i ramię 130 Łokieć i przedramię 131 Nadgarstek i ręka 133 Udo 136 Kolano i 2/3 bliższe goleni 137 Dalsza 1/3 podudzia i kostki 140 Stopa 142 Tułów i miednica 143 Piśmiennictwo 143 10. Charakterystyka obrażeń postrzałowych tkanek miękkich – Andrzej Obara, Mirosław Dziekiewicz, Marek Maruszyński 144 Współczesna amunicja strzelecka 144 Rozległość rany postrzałowej 144 Ochrona ciała ludzkiego przed pociskami i odłamkami 145 Zaburzenia krążenia tkankowego 146 Działanie amunicji obezwładniającej energią kinetyczną 148 Pociski słabo penetrujące 149 Zranienia odłamkowe 150 Piśmiennictwo 152 11. Metabolizm tkanki kostnej, gojenie złamań i pourazowych ubytków tkanki kostnej, więzadeł i ścięgien, a także warunki przebudowy przeszczepów kostnych i ścięgnistych – Artur Kamiński, Izabela Uhrynowska-Tyszkiewicz 154 Budowa tkanki kostnej 154 Biologia metabolizmu tkanki kostnej 156 Regulacja biologiczna metabolizmu tkanki kostnej 157 Budowa ścięgien i więzadeł 161 Biologia gojenia złamań kości 161 Gojenie uszkodzeń ścięgien i więzadeł 163 Bankowanie tkanek i mechanizmy przebudowy przeszczepów kostnych 163 Mechanizmy przebudowy przeszczepów tkanek mięśniowo-szkieletowych 165 Piśmiennictwo 166 12. Rola komórek macierzystych i płytkowych czynników wzrostu w leczeniu złamań, zaburzeń zrostu i obrażeń tkanek miękkich – Jolanta Korsak 168 Komórki macierzyste 168 Źródła i typy komórek macierzystych 168 Komórki macierzyste w leczeniu obrażeń tkanek miękkich 174 Płytkopochodne czynniki wzrostu 175 Piśmiennictwo 177 13. Biologia leczenia złamań z możliwością stymulacji zrostu kostnego –Wojciech J. Marczyński 179 części biomechaniczne leczenia 179 części biologiczne leczenia 180 Piśmiennictwo 181 14. Krótka historia zespoleń płytowych jako przyczyn niepowodzeń leczenia – Wojciech J. Marczyński 182 Przyczyny powikłań zespoleń płytowych, w tym kątowo stabilnych 182 Stabilizacja płytami – ewolucja mechaniczna 182 „Biomechanika traumatologiczna" w stabilizacji płytą blokowaną 183 Złamania pozastawowe 183 Złamania śródstawowe 184 Analiza przyczyn powikłań zespoleń płytami kątowo stabilnymi 184 Piśmiennictwo 184 15. Zasady, wyróznionia i przeciwwskazania do stabilizacji zewnętrznej złamań – Jerzy Białecki, Marcin Para 185 Budowa i podział stabilizatorów zewnętrznych 187 Biomechanika stabilizacji 187 wyodrębnionia dotyczące stabilizacji zewnętrznej 188 Przeciwwskazania dotyczące stabilizacji zewnętrznej 189 Zasady użytkowania stabilizacji zewnętrznej 189 postępowanie i kontrola po stabilizacji 190 Pielęgnacja stabilizatora 191 Powikłania 191 Piśmiennictwo 192 16. Biologia i biomechanika metody Ilizarowa w leczeniu złamań i powikłań zrostu – Sławomir Żarek 193 Elementarne zasady zespalania złamań aparatem Ilizarowa 194 Złamania, w których metoda Ilizarowa jest wyznaczona 195 Złamania otwarte 195 Złamania otwarte, zmiażdżeniowe z ubytkiem kości. Transport segmentu kości 196 Złamania, w których metoda Ilizarowa jest leczeniem z wyboru lub jest zalecana jako optymalna 199 wykorzystanie metody Ilizarowa w leczeniu zaburzeń zrostu kostnego (stawów rzekomych i ubytków kości) 207 Przeciwwskazania do leczenia metodą Ilizarowa 217 Najczęstsze problemy i powikłania mogące wystąpić w trakcie leczenia chorób pourazowych metodą Ilizarowa 217 Piśmiennictwo 219 17. Kliniczne wykorzystanie stabilizatorów Dynastab 2000 we współczesnej traumatologii w leczeniu złamań otwartych i w leczeniu czynnościowym – Jarosław Deszczyński, Jarosław Michał Deszczyński 220 Stabilizator zewnętrzny Dynastab 2000-T (trzon) w czasowym leczeniu otwartych złamań piszczeli 220 Stabilizator Dynastab 2000-S (skok) w leczeniu złamań dalszej nasady kości piszczelowej typu pilon fracture 222 wykorzystanie kliniczne stabilizatora Dynastab 2000-M (miednica) w leczeniu niestabilnych uszkodzeń miednicy 226 Wybrane przypadki kliniczne 227 Czynnościowe leczenie złamań stawowych kolana z zastosowaniem stabilizatora Dynastab-DK (kolano) i Dynastab-Galileo 230 Leczenie czynnościowe złamań nadkłykciowych i śródstawowych dalszej nasady kości ramiennej z zastosowaniem stabilizatora Dynastab 2000-L (łokieć) 233 Leczenie czynnościowe złamań nadkłykciowych i śródstawowych stawu łokciowego przy pomocy stabilizatora zewnętrznego Dynastab-L (łokieć) 235 użycie kliniczne stabilizatora Dynastab 2000-N (nadgarstek) w leczeniu złamań stawowych i okołostawowych dalszej nasady kości promieniowej 240 Piśmiennictwo 243 18. Biomechanika zespoleń złamań. Biomateriały – Romuald Będziński, Agnieszka Kaczmarek-Pawelska, Piotr Kowalewski 244 Uwarunkowania biomechanicznej osteosyntezy stabilnej 244 Piśmiennictwo 251 19. Biologia i biomechanika leczenia złamań śródstawowych – Wojciech J. Marczyński 253 Wprowadzenie. 253 Biologia leczenia 254 Biomechanika leczenia 254 Analiza morfologii złamania 254 Rozpoznanie 254 dobór metody 254 Przywrócenie trybologii stawu 255 Wybrane złamania 256 Złamania bliższej nasady i przynasady kości ramiennej 256 Złamania śródstawowe w obrębie dalszej nasady kości ramiennej 258 Złamania śródstawowe odcinka dalszego kości udowej 259 Złamania śródstawowe odcinka bliższego kości piszczelowej 261 Piśmiennictwo 263 20. Charakterystyka obrażeń chrząstki stawowej, patomorfologia a zasady biologii leczenia – Janusz Popko, Tomasz Guszczyn 264 Budowa chrząstki stawowej 264 Patomechanizm uszkodzenia chrząstki stawowej 265 Klasyfikacja uszkodzeń chrząstki stawowej 266 Rozpoznanie 268 Leczenie 271 Piśmiennictwo 277 21. Patogeneza zaburzeń zrostu kości, biologia i biomechanika innowacyjnania – Wojciech J. Marczyński 279 Epidemiologia 279 Rola tkanek miękkich 279 Morfologia zaburzeń zrostu 279 Taktyka pooperacyjna 281 Planowane leczenie 282 Piśmiennictwo 284 22. Protezoplastyki pourazowe stawu biodrowego – Wojciech J. Marczyński, Adam Caban 285 Diagnostyka 286 Rozpoznanie 286 Zasady leczenia 286 Piśmiennictwo 290 23. Endoprotezoplastyka pourazowa stawu kolanowego –Jacek Kowalczewski292 Piśmiennictwo 298 24. Złamania okołoprotezowe stawu biodrowego – Jerzy Białecki, Maciej Kogut300 Epidemiologia 300 Zasady progresywnania 300 Klasyfikacja 300 Czynniki ryzyka złamań okołoprotezowych kości udowej 302 Śródoperacyjne złamania panewki stawu biodrowego 302 Złamania wokół endoprotez powierzchniowych 302 Leczenie złamań okołoprotezowych 303 Materiał własny 305 Piśmiennictwo 306 25. Złamania okołoprotezowe stawu kolanowego – Paweł Małdyk 307 Złamania otoczenia komponentu udowego 307 Zasady leczenia 307 Złamania otoczenia komponentu piszczelowego 309 Złamania rzepki 310 Piśmiennictwo 310 26. Zasady leczenia złamań niskoenergetycznych i złamań u chorych z osteoporozą – Wojciech J. Marczyński 312 Osteoporoza pomenopauzalna 312 Osteoporoza polekowa 312 Kryteria osteoporozy 313 Biologia i biomechanika złamań osteoporotycznych 313 Biologia i biomechanika zespoleń 314 Piśmiennictwo 317 27. Współczesne zasady innowacyjnania diagnostycznego i leczniczego w złamaniach patologicznych – Tomasz Mazurkiewicz 318 Zmiany łagodne 318 Nowotwory pierwotnie złośliwe 320 Powikłania leczenia 322 Piśmiennictwo 323 28. Zespół Sudecka, zespół algodystroficzny, kompleksowy zespół bólu regionalnego – Karolina Turżańska, Mirosław Jabłoński 324 Wprowadzenie 324 Definicja 324 Epidemiologia 325 Kryteria diagnostyczne 325 Patofizjologia 326 konwencjonalna charakterystyka faz rozwoju zespołu algodystroficznego. Aspekty kliniczne 327 uniemożliwianie 328 Leczenie 328 Rokowanie 329 Piśmiennictwo 329 29. Złamania otwarte i postrzałowe – Wojciech J. Marczyński 331 Złamania otwarte 331 Sposób progresywnania operacyjnego w okresie ostrym pourazowym 332 Złamania postrzałowe 335 Piśmiennictwo 338 30. Obrażenia czaszkowo-mózgowe – Andrzej Radek, Maciej Radek 339 Patologia i biologia uszkodzeń ośrodkowego układu nerwowego 339 Uraz pierwotny a uraz wtórny 339 Epidemiologia i przyczyny 340 Diagnostyka obrażeń czaszkowo-mózgowych 340 Badanie neurologiczne 341 Leczenie operacyjne 344 Zespoły ciasnoty we wnętrzuczaszkowej 346 Piśmiennictwo 348 31. Urazowe uszkodzenia rdzenia kręgowego – etiopatogeneza, podstawy diagnostyki neurologicznej i radiologicznej oraz zasady progresywnania leczniczego – Włodzimierz Jarmundowicz 349 Wstęp 349 Epidemiologia urazów rdzenia kręgowego 349 Etiopatogeneza urazowych uszkodzeń rdzenia kręgowego 350 Etiologia 350 Patofizjologia 350 Klinika urazowych uszkodzeń rdzenia kręgowego 352 Kliniczne postacie częściowego uszkodzenia rdzenia kręgowego 354 Szok rdzeniowy 355 Wstrząs neurogenny 355 Zespół uszkodzenia rdzenia kręgowego bez radiologicznych objawów uszkodzenia kręgosłupa 355 Zespół urazowego uszkodzenia kręgosłupa bez objawów uszkodzenia rdzenia kręgowego 355 Niektóre osobliwości uszkodzenia rdzenia kręgowego w różnorodnych odcinkach kręgosłupa 356 Połączenie czaszkowo-kręgosłupowe obejmujące kłykcie kości potylicznej, a także kręgi C1 i C2 356 Odcinek C3–C4 356 Odcinek C5–Th1 357 Odcinek Th2–Th11 357 Odcinek Th12–L1 357 Diagnostyka obrazowa w urazowych uszkodzeniach rdzenia kręgowego 357 nowoczesnanie lecznicze w urazowych uszkodzeniach rdzenia kręgowego. 357 postępowanie lecznicze na etapie przedszpitalnym 358 innowacyjnanie diagnostyczne i lecznicze na etapie szpitalnym 358 Pryncypia leczenia chirurgicznego urazowych uszkodzeń rdzenia kręgowego 359 Leczenie farmakologiczne w urazowych uszkodzeniach rdzenia kręgowego 360 Biologiczne terapie uszkodzeń rdzenia kręgowego 360 Piśmiennictwo 361 32. Uszkodzenia nerwów obwodowych –Jan Skowroński 363 Uwagi anatomiczne i patofizjologiczne 363 Uraz nerwu i jego regeneracja 364 Klasyfikacje uszkodzeń urazowych nerwów 365 Ocena kliniczna uszkodzeń nerwów obwodowych 366 Ocena zaburzeń i ubytków czucia 366 Ocena zaburzeń wegetatywnych 368 Ocena motoryki 368 Badania elektroneurograficzne 369 Leczenie urazowych uszkodzeń nerwu 370 Leczenie operacyjne uszkodzeń nerwów obwodowych 370 Sposoby rekonstrukcji pni nerwowych 371 Obrazy kliniczne uszkodzeń poszczególnych nerwów 376 Splot ramienny 376 Nerw pachowy 376 Nerw nadłopatkowy 377 Nerw mięśniowo-skórny 377 Nerw promieniowy 377 Nerw łokciowy 378 Nerw pośrodkowy 378 Splot lędźwiowo-krzyżowy 379 Nerw udowy 379 Nerw kulszowy 379 Nerw strzałkowy 379 Nerw piszczelowy 380 Piśmiennictwo 380 33. Replantacje amputowanych kończyn i ich części. Wykorzystanie mikrochirurgii w traumatologii – Andrzej Żyluk 381 Rys historyczny 381 Wiadomości ogólne 381 typy amputacji 381 Amputacje kończyny górnej i dolnej 382 Mechanizm amputacji 382 Czas wykonania replantacji 385 wyznaczonia, brak wskazań i przeciwwskazania do replantacji w obrębie kończyny górnej 385 Zasadność realizowania replantacji 386 Epidemiologia amputacji 386 Przygotowanie amputowanej kończyny i pacjenta do transportu 386 Przygotowanie części kończyny całkowicie amputowanej 386 Przygotowanie części amputowanej częściowo albo prawie w pełni 386 Przygotowanie pacjenta 387 realizowanie replantacji 388 Warunki niezbędne do przeprowadzenia replantacji 388 Znieczulenie 388 Kolejność realizowanych rekonstrukcji 388 Zespolenie kości 388 Zespolenia naczyniowe 389 Szycie ścięgien 390 Rekonstrukcja nerwów 390 Fasciotomia przedramienia 390 progresywnanie pooperacyjne 390 efektywność replantacji (przeżywalność replantowanych części) 391 Przykłady wyników po replantacjach 391 Piśmiennictwo 393 34. Ewolucja zasad biologii leczenia zapaleń kości – Wojciech J. Marczyński 394 Klasyfikacja zakażeń 394 Historia zapaleń 394 Historia i ewolucja metod leczenia 395 Stan obecny 395 Piśmiennictwo 396 35. Pourazowe zapalenia kości – Adrian Brychcy, Piotr Walczak, Stanisław Rak 397 Klasyfikacje 397 Wrota zakażenia 397 Rozległość infekcji 397 Czas wystąpienia infekcji 397 Diagnostyka obrazowa 399 Diagnostyka laboratoryjna 402 Diagnostyka mikrobiologiczna 403 Leczenie chirurgiczne 403 Antybiotykoterapia 404 innowacyjne techniki leczenia pourazowych przewlekłych zapalnych ubytków tkanki kostnej 405 Rekonstrukcje ubytków odcinkowych 406 Piśmiennictwo 406 36. Chirurgiczne leczenie pourazowych ubytków tkanek miękkich goleni– Jarosław Wenda 407 Wstęp 407 Definicja 407 Ogólne zasady postępowania 407 Kwalifikacja do leczenia w trybie ostrego dyżuru 409 technika operacyjna 409 Przykłady 410 Piśmiennictwo 414 37. Zapalenia kręgosłupa – Stanisław Łukawski 415 Wstęp 415 Epidemiologia 415 Patomorfologia 415 Etiologia 416 Objawy 416 Rozpoznanie 417 Badania obrazowe 417 Badania laboratoryjne 417 Zasady leczenia 418 38. Zasady ułatwiania chorych po urazach leczonych nieoperacyjnie i operacyjnie – Mirosław Jabłoński, Karolina Turżańska, Tomasz Blicharski 422 Wprowadzenie 422 Możliwości współczesnej rehabilitacji i fizjoterapii 422 Współczesny stan możliwości leczenia złamań oraz innych uszkodzeń narządu ruchu a nowoczesnanie upraszczające 424 nowoczesnanie ogólnoustrojowe 425 Wybrane zagadnienia leczniczego upraszczania chorych po urazach leczonych nieoperacyjnie i operacyjnie 427 Zasady leczniczego ułatwiania po uszkodzeniach nerwów obwodowych 431 Lecznicze upraszczanie po zwichnięciach stawów 431 usprawnianie „rany pooperacyjnej" 432 Pacjent leżący 432 Piśmiennictwo 433 39. Profilaktyka zakrzepowo-zatorowa w traumatologii – Dariusz Chmielewski 434 Piśmiennictwo 437 40. Uniemożliwianie nadmiernej utracie krwi w traumatologii – Barbara Lisowska 439 Definicja krwotoku i ocena stopnia krwawienia 439 Patofizjologia wstrząsu krwotocznego 440 Rekomendacje postępowania w krwotokach urazowych 442 Piśmiennictwo 444 41. Zastosowanie metod medycyny manualnej w traumatologii – Jerzy Stodolny 445 Wprowadzenie 445 Zasady ogólne medycyny manualnej 446 Cele zabiegów manualnych 447 Lecznicze postępowanie manualne w traumatologii 448 Stany pourazowe z przerwaniem ciągłości tkanek narządu ruchu 448 Stany pourazowe z niewielkimi uszkodzeniami albo bez uszkodzeń morfologicznych 450 Piśmiennictwo 453 42. Biomechaniczna rola wkładek ortopedycznych w doleczaniu obrażeń stóp i wyższych pięter narządu ruchu – Joanna Stodolna-Tukendorf, Wojciech J. Marczyński 454 Piśmiennictwo 458 43. Leczenie operacyjne urazowych złamań kręgosłupa – zasady ogólne – Andrzej Nowakowski 459 Definicja 459 Epidemiologia 459 Patomechanizm 459 postępowanie na etapie diagnozowania urazowych złamań kręgosłupa 459 Wywiad 460 Badanie kliniczne 460 Zasady diagnostyki obrazowej 460 Systemy klasyfikacji. 461 Objawy neurologiczne 461 Leczenie operacyjne 461 Procedury leczenia operacyjnego 461 uniemożliwianie powikłaniom śródoperacyjnym 462 progresywnanie pooperacyjne wczesne 462 innowacyjnanie pooperacyjne późne 462 Piśmiennictwo 463 44. Obrażenia kręgosłupa, zasady progresywnania – Krzysztof Krauze 464 Epidemiologia 464 zarys anatomii i biomechaniki 464 Diagnostyka 465 Zasady leczenia złamań 467 Złamania odcinka szyjnego kręgosłupa 467 Zasady leczenia 467 Złamania odcinka piersiowego i lędźwiowego kręgosłupa 470 Zasady leczenia 474 Piśmiennictwo 475 45. Obrażenia tkanek miękkich barku – Leszek Romanowski, Przemysław Lubiatowski 476 Obrazowanie barku 476 Zwichnięcie stawu ramiennego, ostra niestabilność stawu ramiennego 477 Zwichnięcie przednie 477 Zwichnięcia tylne 478 Zwichnięcia dolne 478 Zwichnięcia górne 478 Nawykowe zwichnięcie stawu ramiennego, niestabilność przewlekła stawu ramiennego 479 Zerwanie ścięgna głowy długiej mięśnia dwugłowego ramienia 480 Zwichnięcie stawu barkowo-obojczykowego 480 Uszkodzenia pierścienia rotatorów 481 Piśmiennictwo 485 46. Złamania łopatki – Andrzej Bohatyrewicz, Artur Dzieżyc 486 Anatomia chirurgiczna 486 Epidemiologia 486 Patomechanizm złamań łopatki 486 Diagnostyka kliniczna i obrazowa 487 Poszczególne warianty złamań łopatki i sposoby leczenia 488 Zasady obowiązujące przy planowaniu leczenia operacyjnego łopatki 491 Zasady obowiązujące w leczeniu zachowawczym i przy doleczaniu po leczeniu operacyjnym łopatki 492 Piśmiennictwo 492 47. Obrażenia obojczyka – Maciej Wąs 494 Obrażenia stawu mostkowo-obojczykowego 494 Epidemiologia 495 Patomechanizm 495 Objawy 496 Diagnostyka obrazowa 496 Podział 497 Leczenie 497 Powikłania 500 Złamania obojczyka 501 Epidemiologia 501 Patomechanizm 501 Objawy 502 Diagnostyka obrazowa 502 Podział 502 Leczenie 503 Powikłania 514 Obrażenia stawu barkowo-obojczykowego 518 Epidemiologia 518 Patomechanizm 518 Objawy 518 Diagnostyka obrazowa 519 Podział 519 Leczenie 520 Powikłania 521 Piśmiennictwo 521 48. Złamania kości ramiennej 526 Złamania bliższej nasady kości ramiennej – Robert Spławski 526 Epidemiologia 526 Badania kliniczne 526 Rozpoznanie 526 Podział złamań według Neera 529 Kwalifikacja do operacji 529 Metody operacyjne 530 Piśmiennictwo 537 Przezskórna stabilizacja złamań bliższej nasady kości ramiennej – Marcin Obrębski 539 Wstęp 539 Diagnostyka obrażeń bliższego końca kości ramiennej 539 Klasyfikacja złamań bliższego końca kości ramiennej 544 Leczenie 548 Piśmiennictwo 554 Złamania trzonu kości ramiennej – Wojciech J. Marczyński 556 Epidemiologia 556 Patomechanizm 556 Powikłania pourazowe 556 Diagnostyka złamań 557 Biologia i biomechanika leczenia 557 Zaburzenia zrostu, progresywnanie 561 Piśmiennictwo 562 Złamania nasady dalszej kości ramiennej – Jan Kiryluk 562 Aspekty anatomiczne 562 Epidemiologia, patomechanizm 562 Podział prognostyczny 562 Zasady diagnostyki 563 Leczenie 563 Analiza powikłań leczenia 566 Piśmiennictwo 566 49. Zwichnięcia stawu łokciowego – Stanisław Pomianowski, Wojciech J. Marczyński 567 Wstęp 567 Podział 567 Patomechanizm 567 Obraz kliniczny 568 Diagnostyka obrazowa 568 Leczenie 568 Pourazowa niestabilność stawu łokciowego 569 Piśmiennictwo 570 50. Złamania kości przedramienia – Wojciech J. Marczyński 571 Złamania trzonów kości przedramienia 571 Złamania głowy kości promieniowej 572 Złamania wyrostka łokciowego i przynasady bliższej kości łokciowej 575 Złamania dalszej nasady kości promieniowej 577 Piśmiennictwo 580 51. Złamania kości śródręcza i palców ręki –Jakub Jodkowski, Ariane Asmus, Simon Kim 581 Wstęp 581 Złamania I kości śródręcza 582 Złamania II–V kości śródręcza 584 Złamania paliczków palców i kciuka 588 Piśmiennictwo 600 52. Ogólne zasady chirurgii ręki urazowej z obrażeniami skóry i innych tkanek ręki –Wojciech Witkowski 602 Piśmiennictwo 606 53. Złamania miednicy – Adam Caban 607 Złamania w obrębie pierścienia miednicy 607 Wstęp 607 Epidemiologia 607 Anatomia 607 Patomechanizm urazu i podział złamań 608 Diagnostyka 611 Zasady leczenia 614 Planowanie definitywnego leczenia ortopedycznego 616 Leczenie nieoperacyjne 616 Leczenie operacyjne 621 Powikłania i komplikacje związane z leczeniem złamań obręczy miednicy 637 Uszkodzenia wczesne – jatrogenne związane z leczeniem operacyjnym 638 Dyskusja 638 Piśmiennictwo 642 Złamanie panewki stawu biodrowego – Adam Caban 643 Wstęp 643 Klasyfikacja 644 Mechanizm urazu 648 Diagnostyka 648 Leczenie nieoperacyjne 652 Leczenie operacyjne 653 Obrażenia uzupełniające, ich wpływ na planowanie leczenia 667 Zasady techniki zespalania 668 Powikłania 668 Wyniki, kontrowersje i świeże możliwości 671 Piśmiennictwo 680 54. Złamania kości udowej 683 Leczenie złamania szyjki kości udowej u dorosłych – Piotr Pruszyński, Grzegorz Prusek 683 Wstęp 683 Definicja i epidemiologia 683 Diagnostyka 684 Anatomia 685 Klasyfikacje 686 Protokół leczenia 688 Leczenie operacyjne 689 nowoczesnanie pooperacyjne. 709 Powikłania wczesne 709 Powikłania późne 712 Piśmiennictwo 714 Złamania masywu krętarzowego kości udowej – Jan Kiryluk 717 części anatomiczne 717 Epidemiologia 717 Patomechanizm 717 Podział prognostyczny 718 Zasady diagnostyki 718 Leczenie 718 Analiza powikłań leczenia 720 uniemożliwianie powikłaniom na poszczególnych etapach operacji 720 nowoczesnanie pooperacyjne wczesne (biologiczne) 720 innowacyjnanie pooperacyjne późne (biologiczne) 720 Alternatywne sposoby instrumentacji 721 Powikłania wczesne i późne 721 Powikłania a zabieg rewizyjny 722 Piśmiennictwo 724 Złamania podkrętarzowe kości udowej – Tomasz Przymorski 724 Definicja 724 Epidemiologia 724 Patomechanizm 725 Diagnostyka RTG 725 Podział prognostyczny 725 Zasady progresywnania przedoperacyjnego 727 Zasady leczenia operacyjnego 727 progresywnanie pooperacyjne wczesne i późne 734 Modyfikacje sposobów leczenia z uwzględnieniem biologii zrostu 734 Powikłania wczesne i późne 736 Piśmiennictwo 738 Złamania trzonu kości udowej – Grzegorz Ratyński 739 Podział złamań 739 Diagnostyka 739 nowoczesnanie wczesne 739 Sposoby leczenia – nowoczesnanie wstępne 739 dobór sposobu leczenia operacyjnego 741 Uwarunkowania leczenia operacyjnego 743 Zespolenie złamania trzonu kości udowej 743 innowacyjnanie pooperacyjne 750 Piśmiennictwo 750 Złamania końca dalszego kości udowej – Tomasz Przymorski 751 Definicja, epidemiologia 751 Patomechanizm 751 Diagnostyka RTG 752 Podział złamań 752 Zasady leczenia 752 nowoczesnanie wczesne i późne 758 Powikłania 759 Piśmiennictwo 759 55. Złamania goleni 760 Złamania nasady bliższej kości piszczelowej 760 Złamana trzonu kości piszczelowej – Andrzej Kolbuszewski 760 Piśmiennictwo 762 Złamania nasady dalszej kości piszczelowej rodzaju pilon – Jan Kiryluk 762 Definicja 762 Epidemiologia 762 Patomechanizm 763 Podział prognostyczny 763 Diagnostyka 763 Leczenie 763 Analiza powikłań 764 Piśmiennictwo 769 56. Obrażenia stopy 770 Zespół ciasnoty przedziałów powięziowych stopy – Leszek Lewczyk 770 Piśmiennictwo 772 Złamania kostek goleni – Edward Golec 772 Piśmiennictwo 785 Złamania kości skokowej – Edward Golec 785 Złamania kości stępu, śródstopia i palców – Edward Golec 788 Złamania kości łódkowatej 788 Złamania kości sześciennej 789 Złamania kości klinowatych 790 Złamania kości śródstopia 791 Złamania kości paliczków stóp 792 Zwichnięcia stawów stóp 793 Amputacje w obrębie stóp 795 Piśmiennictwo 796 Złamania kości piętowej – Andrzej Atras, Andrzej Bednarek, Wojciech J. Marczyński 797 Wstęp 797 Epidemiologia 797 Patomechanizm złamań 797 Diagnostyka 799 Klasyfikacje 800 Zasady leczenia 801 Leczenie tkanek miękkich 801 Leczenie nieoperacyjne 802 Leczenie operacyjne 802 innowacyjnanie pooperacyjne 806 Powikłania 806 Piśmiennictwo 808 Skorowidz 811