Oblicza przeciwnika (Uniwersytet Śląski)

Monografia stanowi być może pierwsze tego typu ujęcie poruszanej w niej problematyki. Jej nowatorstwo polega na tym, że „obraz przeciwnika" albo – jak to niejednokrotnie jest przyjęte w rosyjskiej literaturze przedmiotu – „obraz wroga" stanowi obiekt wieloaspektowej i wszechstronnej analizy konfrontatywnej: polsko-rosyjskiej i polsko-czeskiej.

Warto podkreślić, że analiza ta jest wyłącznie lingwistyczna i to ją z reguły odróżnia od wielu opracowań, podobnych tylko z nazwy, w ramach takich dyscyplin, jak: socjologia, politologia, historia, kulturologia, literaturoznawstwo czy psychologia społeczna.

Każda część monografii parametry wspólne z pozostałymi, a równocześnie eksponuje się właściwościami jednostkowymi. Tytułowe „oblicza przeciwnika" prezentowane są w poszczególnych częściach monografii.

Praktycznie każda z nich prezentuje konfrontację odmiennych potrzeb i postaw politycznych. Przeciwnikiem przede wszystkim jest konkurent polityczny, wróg ideologiczny lub klasowy. Przeciwnika atakuje się w parlamencie, w mediach papierowych i elektronicznych, w Internecie.

Wszędzie tam orężem ataku jest język (polski, rosyjski i czeski), za którego pomocą odbywa się rozprawa z przeciwnikiem politycznym albo wrogiem klasowym. Celem wszystkich tych zabiegów jest jego zdominowanie przez narzucenie mu swojej woli, swojej ideologii.

Podstawowym chwytem prowadzącym do osiągnięcia dominacji nad przeciwnikiem jest jego dyskredytacja, realizowana poprzez użycie różnych środków językowych, opisanych szczegółowo w poszczególnych częściach monografii.