Edukacja, kultura, sztuka - spoistość a integracja,B (Uniwersytet Śląski)

Niniejszą publikacją uwagę Czytelnika pragniemy zorientować na wybranych obszarach codziennego życia obecnych – jednak w najróżniejszym wymiarze – w każdej epoce, jednocześnie tych szczególnie odległych jak i współczesnej.

Te obszary, to edukacja, kultura i sztuka, każdy stanowiący odrębny/samodzielny byt, poddający się definiowaniu, analizom, badaniom, ale też każdy z nich ściśle korespondujący z pozostałymi, tworząc przestrzeń uzupełniającą i formującą dla pozostałych.

Podlegając jak wszystko przeobrażeniom, wymagają reinterpretacji/zorientowania nie tyle na rozwój własny, ile na użyteczność społeczną, gotowość do zaangażowania w inne obszary ludzkiej intensywności. Analizując przeszłość można z pełnym przekonaniem stwierdzić, że akurat w przypadku edukacji, kultury i sztuki owa zastosowaneczność i zaangażowanie w inne obszary było w każdym przypadku obecne.

Co więcej wykorzystane w tytule tomu: edukacja, kultura i sztuka tworzą przezroczystą sieć powiązań/relacji, która ilustruje, niezwykle znaczną w pedagogice, zasadę wzajemności, wyrażającej się w sferze wzajemnych usług/wymiany.

Można powiedzieć, że edukacja oraz kultura i sztuka zawsze wzajemnie się wspierały, warunkowały w rozwoju. Dobrze ilustrują to słowa Tadeusza Lewowickiego: „Edukacja jest wytworem kultury, a kultura trwa i rozwija się dzięki edukacji.

Dzieje edukacji dostarczają niezliczonych dowodów na to, iż dorobek kultury materialnej, a w głównej mierze kultury duchowej, był i pozostaje treścią i istotą oświaty w ogóle" (Lewowicki, 2003, s. 44).

zasadniczy cel opracowania, to próba uświadomienia, iż te trzy obszary towarzyszą człowiekowi przez całe życie, z tym, że edukacja przez rozmiar swojej instytucjonalizacji oraz obowiązkowości staje się kwestią naturalną, wpisaną w codzienność - a z uwagi na permanentną potrzebę rozwoju/kształcenia - już nie tylko w okresie dzieciństwa i adolescencji.

Kultura i sztuka, mimo iż stale obecne w przestrzeni społecznej, nader niejednokrotnie pozostają poza sferą świadomości człowieka, który ich nie zauważa, nie docenia i nawet marginalizuje. Wspomniana postawa, to efekt braku/niedostatku właściwej edukacji w tym zakresie.

Dostrzegana nieobecność lub niedostatek edukacji w obszarze kultury/sztuki to zagrożenie dla jakości życia. Tym samym to pole, otwarta przestrzeń do zagospodarowania, zorientowania uwagi środowisk wychowawczych i społecznych – rodziców, nauczycieli, opiekunów, władz lokalnych i polityków – na widoczność i potrzebę systematycznego, świadomego włączenia kultury i sztuki do szeroko rozumianego obszaru edukacji.

Zaproponowane teksty opracowania wyrażają potrzebą ukazania nie tyle jednostkowej, lecz nade wszystko wspólnej przestrzeni działania edukacji, kultury i sztuki, ich wzajemności w perspektywie przemian społeczno-kulturowych i cywilizacyjnych.

Prezentowane tu rozważania eksponują wybrane aspekty życia społecznego w przedmiotowych obszarach, pokazując potrzeby i możliwości wzajemnego ich przenikania, wspierania i dopełniania. Książka adresowana jest do studentów: pedagogiki, socjologii, polityki społecznej, pracy socjalnej, wiedzy o teatrze oraz organizacji i stowarzyszeń, instytucji społeczno – kulturalno – oświatowych funkcjonujących w środowiskach lokalnych zaangażowanych w działania edukacyjne i rewitalizacyjne, zorientowane na zintegrowane projektowanie i rozwiązywanie problemów społecznych.