Rubieże przyjemności. seksualna niesubordynacja na obrzeżach amerykańskiej kinematografii (Wydawnictwo Naukowe Katedra)

Książka składa się z trzech rozdziałów. W pierwszym autor kreśli realnie obfity kontekst kulturowy, wyznaczający przyjęte w danym okresie sposoby wykonywania swej płciowości i seksualności. Drugi pozwala na nieco bliższe przyjrzenie się samej materii filmowej: sposobom produkcji, dystrybucji i pokazów, mechanizmom upraszczającym bądź utrudniającym stworzenie danej pracy filmowej, zależnościom między transgresyjnością a sposobami funkcjonowania amerykańskiej kinematografii. Trzeci zaś w największym stopniu przybliża same filmy: prezentuje, jak transgresje manifestują się w mocnych przypadkach, jakie dyskursy władzy ustanawiają granice, które są przekraczane, jak zróżnicowaną skalę może przyjąć transgresja: od indywidualnej po ogólnoludzką.

"Opisywane filmy – bez względu na najróżniejszy stopnień transgresyjności i funkcjonowania poza obiegiem masowym – miały wyjątkowo pokaźne znaczenie kulturowe i filmowe, wywierając wpływ na niezliczone obszary życia codziennego. Prowokowały do zmian prawnych, przekształcania przemysłu filmowego, wprowadzania nowych rozwiązań technicznych. Inicjowały świeże prądy w sztuce, stanowiły przestrzeń bogatej i złożonej twórczości artystycznej, służyły rozwojowi kultury. Wchodziły w wielopłaszczyznowe relacje z przemianami społecznymi: edukowały mieszkańców Stanach Zjednoczonych i innych krajów w zakresie życia erotycznego, propagowały wzajemny szacunek i tolerancję i alternatywne, nieortodoksyjne formy ról płciowych i zachowań seksualnych, przekazywały ważne informacje w czasie rozwoju groźnych chorób, uczyły odpowiedzialnego rodzicielstwa, propagowały ideę liberalnego, heterogenicznego społeczeństwa, umożliwiały zaistnienie w dyskursie publicznym orientacji seksualnych i preferencji erotycznych, które wcześniej nie mogły zostać wyrażone w mediach. Dzięki użytkowaniu tak lubianego i prostego w odbiorze medium, jakim jest film, miały szansę trafić do jak najszerszego grona odbiorców. Nie dały im rady najróżniejsze organy cenzurujące: zawsze wychodziły spod ich kontroli obronną ręką, wykształcając świeże sposoby produkcji, dystrybucji i projekcji, fascynujące z punktu widzenia historii filmu. Można zatem podejrzewać, że płciowe i seksualne transgresje w ciągle zmieniającym swą formę filmie amerykańskim nie tylko nie znikną, ale nadal będą przejawiać zdolność adaptacji do zmieniających się norm społecznych i regulacji prawnych. Ta historia pisana jest bezustannie".

"Rozprawa Pawła Sołodkiego podejmuje problematykę niemal zupełnie dotąd nieobecną w polskim piśmiennictwie naukowym. Jest ona pierwszą u nas [...] monografią dotyczącą amerykańskiego filmu niezależnego, a zarazem jednym z nielicznych opracowań problematyki filmu niezależnego w ogóle".

Prof. Ryszard W. Kluszczyński

Paweł Sołodki – medioznawca i filmoznawca, wykładowca w Wyższej Szkole Sztuki i Projektowania w Łodzi. Zajmuje się amerykańskim kinem niezależnym, a także studiami queer na gruncie filmoznawstwa. Współredaktor książki O polityce ciała i pożądania w kulturze audiowizualnej. Pomysłodawca i kilkuletni organizator Festiwalu Filmu Queer "a million different loves!?".