Rok 1945. między wojną a podległością (Karta)

Rok 1945 przyniósł zakończenie wojny i ostatecznie rozstrzygnął o powojennym
profilu Polski. Z głosów świadków tamtych wydarzeń – polityków, żołnierzy, lecz i
zwykłych ludzi – wytwarzamy portret tego dramatycznego czasu, który zaciążył na losach Polski w kolejnych dziesięcioleciach.
Jest to zestawiona chronologicznie ze świadectw źródłowych bogata opowieść o
przełomie wojny i pokoju, powolnym kształtowaniu się powojennej rzeczywistości, zderzeniu nadziei na normalne życie z nowym porządkiem, który miał się okazać utratą niepodległości na kolejne półwiecze.

„Wędrówki ludów trwają bez przerwy: ze Wschodu na zachód (repatrianci zza Buga), z Zachodu na wschód (jeńcy, robotnicy przymusowi). W pociągach i na drogach widuje się tylko takich – obszarpanych, wynędzniałych, wyczerpanych. Taszczą jakieś walizy, plecaki...”
Eugeniusz Szermentowski (Dąbrówka koło Warszawy, 3 czerwca 1945)