Katarynka (Bolesław Prus)

Pan Tomasz – z zawodu prawnik – mieszkał w efektownym domu, który potem zamienił w galerię sztuki ze względu na miłość do kobiet. Nie miał jednak do nich szczęścia. Próbował nawiązywać znajomości z różnorodnymi panienkami, ale po kilku nieudanych próbach pociągających postanowił poprzez całe życie zostać sam.

Prawnik kochał cały świat – przyrodę, różnorodne zjawiska, muzykę... Była jednak rzecz, która wprawiała w gniew uznawanego w świecie sądowym człowieka – katarynka. Nie mógł znieść dźwięku wydawanego poprzez tę maszynę i nigdy nie życzył sobie, aby jakikolwiek kataryniarz przechodził koło jego domu.

Do posiadłości obok wprowadziły się dwie panie z małą, może ośmioletnią dziewczynką. Po jakimś czasie, pan Tomasz spostrzegł, iż dziewczynka jest niewidoma. Pewnego dnia mecenas usłyszał dźwięki katarynki na podwórzu obok. Początkowo się wzburzył. Gdy jednak zobaczył, że dziewczynka zadowala się na dźwięk katarynki, która była jedyną atrakcją w jej życiu, zażyczył sobie, by kataryniarz codziennie przygrywał tej śladowej dziewczynce z sąsiedztwa.