Architektura zła (Marek Derewiecki)

Cywilizacja nosi w sobie ranę, którą zadały jej zbrodnie dokonane poprzez dwudziestowieczne totalitaryzmy. Skutki dokonanego ludobójstwa przytłaczają swoim rozmiarem i pozostają cały czas wyzwaniem dla rozumu. Ilość ofiar, rozmiar dokonanych zbrodni i sposoby eksterminacji znacznych rzesz ludzi były i są nadal powodem do zadania pytań fundamentalnych, na które nikt, jak dotąd, nie zdołał odpowiedzieć w sposób zadowalający. (...) Uważam, że zaproponowane przeze mnie pojęcie "architektury zła" pozwala na uniknięcie metafizycznych sporów na temat wojennego losu Żydów. Ujęcie problemu Zagłady przy pomocy pojęcia stanowczości zapobiega jakąkolwiek dyskusję w tej materii, gdyż w istocie sytuuje go poza rozumieniem. Z drugiej strony, zredukowanie Zagłady jedynie do opisu faktów na nią się składających nie pozwala zatrzymać się nad kwestią zła oraz jego zgubności. Osadzenie tego problemu w szerokim kontekście cywilizacyjnym i podziw Holokaustu za finał procesu niemieckiej kolonizacji zezwala na jego porównanie z podobnymi praktykami wykorzystywanymi poprzez inne narody, dzięki czemu nie da się winy Niemców ujmować w oderwaniu do współwiny całej cywilizacji, której Zagłada jest wspólnym brzemieniem. (fragment Wstępu autora)