Fenomenologiczne wątki w psychologii poznania (Uniwersytet Śląski)

W opracowaniu zwykle dokonano rekonstrukcji wyników badań empirycznych Danuty Gierulanki i ukazano dostatek związanych z nimi wątków teoretycznych i przedstawiono jej warsztat badawczy, oparty na innym ideale obiektywności naukowej w stosunku do dominującego w psychologii poznawczej.

Ukazano ponadto poglądy metateoretyczne D. Gierulanki, które – rozproszone i rzadko formułowane expresis verbis – wspierały jej prace psychologiczne i ucieleśniały ideał wolności badań naukowych w czasach tak nad wyraz niesprzyjających jego realizacji.

D. Gierulanka nawiązując wprost do filozoficznych koncepcji Husserla i Ingardena, uzyskała wyniki teoretyczne, w pełni porównywalne z późniejszymi rezultatami psychologii poznawczej i kognitywistyki. Jej prace, zwłaszcza dotyczące procesu przyswajania pojęć, na pewno torowały drogę współczesnemu pluralistycznemu podejściu w psychologii.

Zasługują na to, żeby nie tylko ocalić je od zapomnienia, ale podjąć zawarte w nich myśli i idee, cenne dla psychologii poznania i sposobu jej uprawiania, by pokazać ich żywotność i siłę oraz dalszą ich fenomenologiczną perspektywę, ku której konsekwentnie od samego początku się zwracały i wspaniale rozwijały.