Zagłada żydów. studia i materiały nr 10 r. 2014 t. i-ii (Stowarzyszenie Centrum Badań nad Zagładą)

Do dłoni czytelników oddajemy, 10. Już numer rocznika naukowego "Zagłada Żydów. Studia i Materiały" wydawanego od 2005 roku przez Centrum Badań nad Zagładą Żydów IFiS PAN. Te 10. Lat skłania do syntez, bilansów i podsumowań. W numerze staramy się szukać odpowiedzi na pytania, które rodzi refleksja nad ostatnimi 10. Laty badań dot. Zagłady Żydów w Polsce - o literaturze i historiografii Zagłady ostatniej dekady piszą Justyna Kowalska-Leder i Bartłomiej Krupa; o obchodach kolejnych rocznic powstania w getcie warszawskim – Piotr Forecki.

10. Numer rocznika, prócz podejmowania refleksji wywołanych krągłą rocznicą rozpoczęcia edycji pisma, poświęcony jest w pokaźnej mierze Warszawie. Jan Grabowski w swoim studium odkrywa interesując i nieznane fakt o warszawskim kripo rozpracowującym ukrywających się Żydów; Dariusz Libionka pisze o reakcjach „polskiego Londynu" na powstanie w getcie, Nawojka Cieślinska-Lobkowicz o działającym pomiędzy gettem a stroną aryjską swoistym "antykwariacie" zaś Elżbieta Janicka o symbolicznej topografii terenu dawnego getta. Przypominamy także sylwetki związanych z Warszawą, a zmarłych niedawno prof. Israela Gutmana (pióra Havi Dreyfuss), a także dr Ruty Sakowskiej (pióra Tadeusza Epszteina), a także Hersza Wassera Katarzyna Person) i Józefa Kermisza (David Silberklang). W numerze żegnamy także naszego zmarłego nagle kolegę Roberta Kuwałka.

W części „warsztatowej" pojawią się artykuły o zabójstwie Żydów w Strzegomiu (Anna Bikont), komunikacji telefonicznej w getcie warszawskim (Justyna Gregorowicz) i o warszawskich Księgach Pamięci (Adam Kopciowski).

Sekcja „Materiały" przynosi dokumenty związane z działaniami policji warszawskiej – niemieckiej i „granatowej" (Jan Grabowski, Dariusz Libionka), procesem o zamordowanie żydowskiej rodziny (Barbara Engelking),, a także listy Niemców pisane w czasie wojny do bliskich (Marcin Zaremba). W dziale „Omówień" proponujemy czytelnikowi przeglądy piśmiennictwa dotyczącego Zagłady na Ukrainie, w Niemczech i Czechach.

W numerze działy:

• Studia
• Z warsztatów badawczych
• Bilanse i Konteksty
• Materiały
• Wywiady
• drobne formy
• Omówienia, recenzje, przeglądy
• Wydarzenia
• Curiosa

a w nich m.in.:

• Piotr Forecki o fenomenie „kwietniowego gadania"
• Andrea Löw o piśmiennictwie na temat getta łódzkiego
• Bartłomiej Krupa o najnowszych tendencjach w polskiej historiografii Zagłady
• Justyna Kowalska-Leder o literaturze polskiej wobec Zagłady
• Jan Grabowskio Polskiej Policji Kryminalnej tropiącej Ringelbluma
• Dariusz Libionka o powstaniu w getcie z perspektywy londyńskiej inspiracj
• Anna Bikonto mordach na Żydach w Strzegomiu
• Justyna Gregorowicz o łączności telefonicznej w getcie warszawskim
• Ewa Wiatr o udziale policji granatowej w wysiedlaniu Żydów w powiecie radomszczańskim
• Michał Głowińskio oczach donosiciela
• Jan Tomasz Gross o sprawcach, ofiarach i innych