Dziś w Rocie widzi się zwykle piewcę obfitej epoki cesarsko-królewskiej Monarchii. Widzi się konstruktora jej obszernego mitu. To oczywiste nie tylko najszczególniej znany Marsz Radetzky'ego, ale tysiące innych utrwalonych słów pisarza świadczą o pozytywnych emocjach, które budziła w nim monarchia.
lecz czy w oczach pisarza ten świat podwójnej monarchii doprawdy był tak idylliczny, tak sielankowy?
No niezbyt. Raczej, ku naszemu zaskoczeniu, chciałoby się nucić ale to już było. Bo jakże tamten świat w gruncie rzeczy przypomina nasz dzisiejszy, ten znany nam precyzyjnie.
Więc najpierw uchodźcy, uchodźcy ze wchodu. Najczęściej Żydzi uciekający przed pogromami, lecz i wraz z nimi niemało innych nacji. I przemytnicy tego ludzkiego towaru, całe spore kompanie, marki specjalizujące się w przerzucie nieszczęśników ze wschodu przez Europę środkową do Brazylii, Kanady czy Stanów Zjednoczonych.
I jest potężny antysemityzm (znakomita scena w pociągu, gdy dziennikarz żydowskiego pochodzenia agresywnie zaczepiany poprzez współpasażerów udaje, że nie zna żadnych żydowskich słówek, iż jest tylko z Wrocławia, iż nigdy przenigdy Izraelitą nie był).
I do tego jest świat najzwyczajniejszego szowinizmu solidnie wymieszanego z ksenofobią i nacjonalizmem, gdzie spore kawiarnie posiadają szyby oklejone absurdalnymi patriotycznymi i dbałymi o czystość języka napisami, jak na przykład: Nie mów adieu, ale do zobaczenia!.
I jest walka pań o ich prawa społeczne i polityczne, choćby te najprostsze, jak prawo do godnej pracy. I znaczna chęć obyczajowego wyzwolenia się spod presji konserwatywnego patriarchatu.
I jest bieda wielkomiejska. I jest bieda prowincjonalna.
I są śliskie postacie, biorące każdy zakręt polityczny z mistrzostwem narciarza mijającego tyczki slalomu.
I jest kobieta i jest mężczyzna z ich odwiecznymi gierkami. Kiedy ona chce być doceniona, to jednak chce także kogoś podziwiać. A on rozwija skrzydła, licząc na to, że ona to dostrzeże.
Raj?
ale cóż w tym wszystkim miałoby być rajskiego, cóż niezwykłego?
Witold Bereś, Miłość i rewolucja
Opinie i recenzje użytkowników
Dodaj opinie lub recenzję dla Niemy prorok. Twój komentarz zostanie wyświetlony po moderacji.