Trojanki Jana Klaty

,,Wojna się skończyła, czemu zabijacie$2985" - tym jednym zdaniem można streścić,,Trojanki" w reżyserii Jana Klaty. Eurypides, pisząc swoją tragedię, bezczelnie złamał koturn tradycji. Opowiedział o mieście od którego odwrócili się bogowie.

Pokazał bohaterów Homera, którzy nie potrafili zmierzyć się z własnym zwycięstwem. Oddał głos pokonanym - kobietom, członkiniom królewskiego rodu, zepchniętym na samo dno egzystencji...,,Trojanki" to jednak nie tylko spektakl o wojnie i okrucieństwie, jeszcze o wektorach relacji w efektownym świecie rodzinnej nienawiści.

Za murami Troi także były problemy, przemilczenia... Książka Trojanki Jana Klaty została napisana, by zachować w pamięci dźwięk przesypującego się piasku i zapach spalonych manekinów. Pokazuje naszą pracę nad tym spektaklem i opowiada o ryzyku, jakie wiąże się z wystawieniem antycznego dramatu - zawsze jest to niepewne balansowanie na granicy sensów greckiego oryginału.,,Książka Trojanki Jana Klaty jest bytem złożonym i niedefiniowalnym gatunkowo.

Łączy w sobie formę eseju, dziennikarskiego wywiadu, dziennika, komentarza, reportażu i naukowego wykładu. Przynosi obraz pracy reżysera, który z równym zaufaniem i ciekawością odnosi się do własnych wyobrażeń, jak i do komentarzy specjalisty filologa, historyka, teatrologa.

Ta pionierska praca buduje wzorzec dla fachowego standardu: życzyłbym sobie, żeby każdy spektakl stanowiący adaptację dawnego tekstu dramatycznego posiadał tak opracowaną dokumentację procesu twórczego, z tak fachowym podejściem do źródła".

- dr hab. Krzysztof Bielawski, Instytut Filologii klasycznej UJ,,W centrum zdarzeń, a zatem w centrum rozpaczy, jest Hekabe Doroty Kolak. Matka marnująca dzieci obumiera, chwila po chwili, kawałek po kawałku.

Rola jest wstrząsająca, bo pozbawiona źdźbła aktorskiej histerii. Na pierwszym planie, a wtopiona w całość. Kolak z siwymi włosami, niższa od młodszych partnerek, ma w sobie tyle siły, jakby wypełniała całą scenę.

To w jej Hekabe skupia się wszystko, co w gdańskich Trojankach najważniejsze - wojna widziana poprzez kobiety, ich zduszony krzyk niezgody na taki świat, oczy suche już bez łez. Patrzę na Dorotę Kolak i przechodzą mnie dreszcze.

Wiadomo nie od wczoraj, że to jest spora aktorka. Tyledzisiaj - z obszerniejszą niż jeszcze nie tak dawno intensywnością - pokazuje, że może zrobić wszystko, trafiając nadzwyczajnie w każdy ton. Jako Hekabe ma w sobie esencję tragedii Eurypidesa, ale i cierpienie każdej matki, wraz z dziećmi marnotrawiącej uzasadnienie do życia.

- Jacek Wakar, Ziemia jałowa. O Trojankach Jana Klaty w Teatrze Wybrzeże, więź.