Podwójna perspektywa

Podwójna perspektywa to książka o subiektywizacji? o myślach, emocjach i odczuciach bohaterów wyrażanych przez wieloznaczną i często zaskakującą formę filmową. Przedmiotem badań są filmy, w których zabiegi audiowizualne tworzą różne wariacje dotyczące stanów psychicznych postaci.

Wewnętrzna perspektywa bohaterów i zewnętrzna perspektywa narracyjna nakładają się na siebie i wchodzą w różnorodne relacje, angażując widza emocjonalnie i namawiając do interpretacji. Autor przedstawia, jak za pomocą stanowczo złożonych środków stylistycznych twórcy filmowi kreują wielowymiarowy świat wewnętrzny.

doskonałe filmy – Palacz zwłok Juraja Herza, Konformista Bernarda Bertolucciego, Tańczący jastrząb Grzegorza Królikiewicza, Urodzeni mordercy Olivera Stone’a i Requiem dla snu Darrena Aronofsky’ego – stają się polem badań subiektywizacji zapośredniczonej.

Figura ta pozwala odbiorcy niemal dotknąć doświadczeń bohatera – jego nieświadomych pragnień, emocji, doświadczeń społecznych, wgranych w umysł schematów kulturowych i doznań cielesnych. Publikacja ta nie tylko przynosi nowe teoretyczne rozpoznania dotyczące subiektywizacji, lecz także dostarcza ergonomicznych narzędzi do analizy filmów, w których narracja została przefiltrowana poprzez perspektywę postaci.

„Książka Roberta Birkholca ma wszystkie mocne strony, które powinny wyróżniać inspirującą intelektualnie naukową rozprawę z humanistyki: adekwatne znalezienie nieopisanego dotąd szerzej obszaru badań, intelektualny horyzont, wyrażający się nawet w bogatej literaturze i umiejętnym jej użytkowaniu, pojęciową precyzję, ciekawość poznawczą, logiczną klarowność i stylistyczną elegancję wywodu.

(…) Analizy są perfekcyjne i naprawdę odkrywcze, odsłaniając, nazywając i interpretując aspekty raczej tylko intuicyjnie i powierzchownie odczuwane przy «normalnym» oglądzie owych filmów”. Dr hab. Tomasz Kłys, prof.

uczelni, Uniwersytet Łódzki „Terenem badań autora jest obszar narracji filmowej, rozumianej zwykle jako złożona forma wyrazu artystycznego, umożliwiająca artykulację rozmaitych (percepcyjnych, psychicznych, cielesnych), a przy tym nieraz ambiwalentnych doznań, które zwykle opierają się logicznemu uspójnieniu czy werbalizacji.

(…) Książka budzi podziw ze względu na precyzję metodologiczną, intelektualną przenikliwość i zniuansowanie analiz. Jest dokonaniem rzetelnym i odkrywczym, początkującym na polskim gruncie naukowym pogłębione studia komparatystyczne nad poetyką, a także możliwościami poznawczymi wielosemiotycznej narracji filmowej jako medium reprezentacji doświadczeń antropologicznych”.

dr hab. Brygida Pawłowska-Jądrzyk, prof. Uczelni Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego