Nowe historie 02

Drugi tom z linii świeże Historie podejmuje refleksję nad faktami w dyskursie historycznoteatralnym i w domenie samego teatru rozumianego jako sztuka i jako praktyka społeczna, bo tu właśnie pojęcie faktu wydaje się wyjątkowo złożone i otoczone dodatkowymi trudnościami.

Historia to twardy rdzeń interpretacji otoczony papką dyskursywnych faktów pisał prowokacyjnie Edward Carr, polemizując z pozytywistyczną tradycją postrzegania historii jako korpusu ustalonych faktów, pierwotnych i niezależnych od interpretacji.

Tocząca się przed półwieczem dyskusja nie została jak się zdaje ostatecznie zamknięta. Badacze dziejów od początku istnienia historii jako dyscypliny zdawali sobie zresztą sprawę z problematyczności poznania historycznego, która wynika z faktu, iż wiedza o przeszłości jest za każdym razem pośrednia i niepełna, choć chętnie ulegali tęsknocie za pewnością i bezpieczeństwem konstrukcji wspartej na twardych faktach.

Iluzja faktograficznej historii, będącej rzetelnym, osiągalnie najpełniejszym i obiektywnym odtworzeniem przebiegu wydarzeń, rozwiała się ostatecznie za sprawą rozpoznań współczesnej humanistyki, problematyzujących każdy z komponentów takiej konstrukcji: obiektywną rzeczywistość, czyste fakty, autonomiczny podmiot postrzegający.

Tom niniejszy wpisuje się w tradycję tej dyskusji. Książka jest pokłosiem drugiej konferencji z procesu nowe historie, którą Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego zorganizował wspólnie z Katedrą Dramatu UJ w dniach 15-16 listopada 2010.

Jej celem było podjęcie refleksji nad faktami w dyskursie historycznoteatralnym, a także w domenie samego teatru rozumianego jako sztuka i jako praktyka społeczna, bo tu właśnie pojęcie faktu wydaje się wyjątkowo złożone i otoczone dodatkowymi trudnościami.

Począwszy od pytania, co jest faktem historycznoteatralnym premiera$2622, solidne przedstawienie$2623, wypadek, do którego w jego trakcie doszło$2624 a skończywszy na problemie faktyczności w odniesieniu do złożonej i założonej fikcjonalności teatru Zachodu, historia teatru wydaje się stanowczo interesującym polem funkcjonalnej refleksji nad zagadnieniem faktu.

poręcznej, gdyż zgodnie z sugestią organizatorów pytania o fakt historycznoteatralny, jego relacje ze źródłami, dokumentami i narracjami, padały na konferencji przeważnie w kontekście analizy wybranego przypadku.