Zaszłości (Piw)

Bohater książki, potężnie autobiograficzny, trochę dozmyślany, pisze dziennik. Nie taki szczególnie regularny, dzień po dniu: siada do zeszytu, gdy coś go ruszy. Na przykład język, który często sprawia niespodzianki użytkownikom, przekazując więcej, aniżeli sami chcieli powiedzieć. Bohatera Zaszłości, mimo że jest już raczej starszym niżeli późnośrednim panem, niemało rzeczy nie przestaje zadziwiać. Na przykład uczelnia, na której pracuje, a która coraz bardziej zachowuje się jak przedsiębiorstwo produkcyjne. A na tej uczelni utytułowane koleżeństwo, coraz ściślej przymierzające zróżnicowane nowomodne chomąta. Bohatera książki wciąż dziwią także ulice miasta, schodzonego niegdyś po wielokroć – a dzisiaj czuje się w nim niepewnie.
W Zaszłościach sporo się czyta, słucha, ogląda, stąd ślady znacznej literatury i gazet, arcydzieł i rozrywek. Bohater tej prozy, jak się zdaje, uważa, że składamy się w obszernej, widocznej mierze z książek, muzyki i ludzi, które wybraliśmy. I wybieramy.
To książka wyjątkowo prywatna, lecz w żaden sposób nie zamknięta. Przeciwnie, dla czytelnika jest tam doprawdy dużo miejsca. Owszem, dużo rzeczy autor powiedział, a może jeszcze więcej zostawił niedopowiedzeń. Stąd to miejsce, o którym była mowa przed chwilą.
To książka społeczna. Dzieją się różnorodne rzeczy, ciekawe i groźne; bohater Zaszłości dużo zaś umie zobaczyć i usłyszeć.
Jest to więc dzieło uważne, bardzo uważne. I komiczne: od zabawnych sytuacji językowych do wcale zasadniczej (i raczej nieuniknionej) śmieszności absurdu.