Sztetl (Wydawnictwo uniwersytetu jagiellońskiego)

Sztetl był w XVIII i XIX wieku domem dla dwóch trzecich Żydów w Europie Wschodniej, przez długi czas jednak pozostawał jednym z najszczególniej zaniedbanych i niezrozumianych rozdziałów żydowskiej historii. Tym razem czytelnik dostaje pierwszą społeczną, gospodarczą i kulturową historię sztetlu i jego mieszkańców. Podważając powszechny stereotyp, pokazujący sztetl jako zapadłą wieś, nękaną biedą i pogromami, Yohanan Petrovsky-Shtern udowadnia, iż w swoich najkorzystniejszych latach, od ostatniej dekady XVIII wieku do lat czterdziestych XIX wieku, sztetl był kwitnącą społecznością Żydów, prężną jak żadna inna w Europie.
Petrovsky-Shtern wskrzesza złote lata sztetlu, przyglądając się jego licznym przykładom poprzez pryzmat nigdy dotąd niewykorzystywanych bogatych materiałów archiwalnych. Sztetl można zdefiniować jako prywatne polskie miasto będące własnością katolickiego magnata, podporządkowane administracji carskiego imperium i uzależnione gospodarczo od działalności Żydów. Petrovsky-Shtern uzasadnia, że sukces sztetlu jako miasta targowego, podobnie jak jego ostateczny upadek, był skutkiem tej właśnie szczególnej pozycji w trójkącie władzy. Autor rekonstruuje wielobarwną mozaikę społeczną sztetlu, opisując najpierw jak rosyjscy urzędnicy starali się umiejscowić sztetle na mapie imperium i jak wyglądała dalekosiężna działalność handlowa żydowskich kupców, sprowadzających towary z Francji, Austrii, Prus, a choćby z imperium osmańskiego. Następnie prezentuje życie rodzinne Żydów w sztetlu, ich mieszkania, kramy i karczmy, książki i życie religijne, a także tętniący życiem rynek z polską szlachtą, ukraińskim chłopstwem i rosyjską policją w tle.
Ta pełna niuansów opowieść, zilustrowana oryginalnymi zdjęciami archiwalnymi i reprodukcjami dzieł sztuki, pokazuje sztetl w zupełnie nowym świetle, odkrywając trwający do dziś wpływ jego złotych lat na kolektywną pamięć Żydów..

Tytuł Sztetl. Rozkwit i upadek żydowskich miasteczek... Autor Yohanan Petrovsky-Shtern Wydawnictwo Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego EAN 9788323337812 ISBN 9788323337812 Kategoria Literatura, Historia liczba stron 408 Format 15x23 cm Rok wydania 2014 Oprawa broszurowa