Jugosławia, kraina marzeń (Universitas)

Książka Jugosławia, kraina marzeń etnologa i antropologa kultury Boidara Jezernika jest ładnym eseistycznym studium, którego głównym celem jest poszukiwanie odpowiedzi na fundamentalne pytania dotyczące idei jugosłowiańskiej, jej rozwoju w niestabilnych okolicznościach historycznych i sprzeczności, jakie od pierwszej wzmianki o niej w 1849 roku aż do wybuchu II wojny światowej przenikały, odradzały i tłumiły tę koncepcję. Wykorzystując bogaty materiał dokumentalny i źródła prasowe z XIX i XX wieku, Jezernik stara się zaprezentować z reguły dynamikę formowania się idei jedności Słowian południowych, inicjalne przyczyny powstania i sposoby jej postrzegania i doświadczania przez narody dążące do zjednoczenia. Ore Krajinik, "Dani" Ta książka to opowieść o Jugosławii wcześniejszej niż powstanie Jugosławii, która się wyłoniła z II wojny światowej. Autor Boidar Jezernik - wybitny słowiański eseista, historyk i etnograf - sporządził tę opowieść z kompetencją i precyzją. Czyta się te dzieje "bałkańskiego kotła" z fascynacją i przerażeniem. Odnajdujemy tu tematy dobrze nam znane. Te szeroki o tożsamość narodu trójimiennego, złożonego z Serbów, Chorwatów i Słoweńców; ten konflikt o zarys wielonarodowego państwa: czy to ma być federacja równorzędnych podmiotów, czywielka Serbia? Te kłótnie o przeszłość historyczną, które de facto są kłótniami o współczesność, to napięcie zróżnicowanych polityk historycznych, które rozpoczyna się od słów, a prowadzi do przemocy i krwi. Czytałem tę książkę i myślałem o historii relacji polsko-ukraińskich, polsko-litewskich czy także polsko-żydowskich. To pasjonująca lektura, książka mądra i ciekawa. Adam Michnik