Pokusa istnienia (Aletheia)

Emil Cioran (1911-1995), francusko-rumuński myśliciel, choć dziś już klasyk XX-wiecznej filozofii, nie podpada pod żadną standardową systematyzację. Najbliżej byłoby mu chyba do szeroko pojętego egzystencjalizmu, który w powstałej w czasie rozkwitu tego nurtu we Francji Pokusie istnienia (1956) znajduje oryginalny wyraz.,,Cierpieć - oto jedyny sposób na poznanie poczucia istnienia. Istnienie - oto jedyny sposób podtrzymania naszej przegranej". W jedenastu esejach tego tomu autor przeciwstawia się iluzjom, myśleniu w kategoriach,,raju": religii i wszelkim utopiom, ze społeczno-politycznymi włącznie. Daleki od naiwnego jego zdaniem heroizmu francuskich filozofów, wypowiada własny, szczególnie prywatny,,egzystencjalizm". Skatalogowane tu eseje można uznać za przejściowe w drodze do tego uprywatnienia: kontynuują one po trosze poetycko-retoryczny styl okresu rumuńskiego oraz ciągle jeszcze podejmują tematykę geopolityczną. Cioran, który nastawia umysł na najwyższe obroty wyrafinowania i subtelności, zwraca tu uwagę na pożytki płynące z,,niemyślenia", z fideizmu, a nawet z,,głupoty", których upór i zdolność do wysiłku budują cywilizację, wznoszą katedry i stawiają mosty. To tylko jeden z paradoksów wydobywanych w tym zbiorze poprzez Cioranową myśl - meandryczną, aforystyczną, niesystematyczną, która aczkolwiek jak niedużo innych inspiruje czytelnika i każe mu nie tylko myśleć od nowa i inaczej,równie postępować i działać. Powyższy opis pochodzi od wydawcy.