Stadion na peryferiach (Universitas)

Książka Stadion na peryferiach jest bardzo ciekawym przykładem uprawianej w postępowy sposób nauki historycznej. Z całą pewnością jest to tekst interdyscyplinarny, i to w prawdziwym tego słowa znaczeniu, sięga bowiem jednocześnie do historii i jej warsztatu, do metod używanych w socjologii czy w antropologii kultury.

Można go dodatkowo zaliczyć do kategorii – niestety tak rzadkiej dotąd w Polsce – badań nad mentalité, co jeszcze bardziej unosi jego wartość. Podobnie jak dostrzegalne wątki z historii wizualnej, mówionej, historii materialnej i historii przestrzeni.

Nie odważyłbym się napisać, czego tutaj jest więcej. Dlatego całość robi tak pozytywne wrażenie. W skrócie, praca dotyczy zarówno tego, „jak było", jak wyglądał sport w przestrzeni geograficznych i kulturowych peryferii w okresie przede wszystkim powojennym,też, jak myśleli o nim (myślą) bohaterowie opowieści (aktorzy społeczni) mający pamięć o przeszłości.

Jednak podstawowym tematem według mnie jest społeczeństwo niewiele znaczących miasteczek i wsi, które niezbyt często znajduje się w polu zainteresowań historyków, a jeśli już, to traktowane jest jak margines konieczny do przedstawienia przemian politycznych.

Tutaj mamy do czynienia z wyobrażeniem społeczności jako tematyką prymarnym. Sport wydaje się wręcz pewnym instrumentem do jej pokazania. Dopełniającą zaletą jest wykorzystanie oddolnej perspektywy zezwalającej zobaczyć najróżniejsze aspekty w zupełnie innym świetle albo po prostu pozwalające za¬rejestrować wątki dotąd niedostępne.

(z recenzji dr. Hab. Mariusza Mazura)