Zależność gospodarki ukrainy od stanu relacji energetycznych z federacją rosyjską Wydawnictwo uniwersytetu łódzkiego (Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego)

Tytuł Zależność gospodarki Ukrainy od stanu relacji energetycznych z Federacją Rosyjską Autor Tomasz Motowidlak Język polski Wydawnictwo Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego ISBN 978-83-8220-410-0 Rok wydania 2021 Łódź Wydanie 1 ilość stron 174 Format pdf Spis treści Wykaz skrótów 7
Wstęp 11

1. Energetyczne uwarunkowania funkcjonowania gospodarki Ukrainy 15
1.1. Istota i znaczenie współzależności w stosunkach międzynarodowych 15
1.2. Przyczyny wrażliwości gospodarki Ukrainy na energetyczny nacisk Federacji Rosyjskiej 24
1.2.1. Towar krajowy brutto Ukrainy i jego główne determinanty 25
1.2.2. Bilans płatniczy Ukrainy i jego znaczące części 32
1.2.3. Kształtowanie się budżetu Ukrainy 34
1.2.4. Stan zadłużenia Ukrainy 35
1.3. Rola sektora energetycznego w gospodarce Ukrainy 37
1.3.1. Sektorowa struktura wartości dodanej brutto na Ukrainie 38
1.3.2. Energochłonność gospodarki Ukrainy 40
1.3.3. Wytwarzanie i import energii na Ukrainie 42
1.3.4. Paliwowa struktura podaży energii na Ukrainie 48
1.4. Główne wewnętrzne problemy energetyki Ukrainy 50
1.4.1. Oligarchizacja sektora energetycznego 50
1.4.2. Ułomności funkcjonowania rynków gazu i energii elektrycznej 54
1.4.3. Niska dynamika wzrostu krajowego wydobycia gazu 56

2. Instrumenty energetycznego oddziaływania Federacji Rosyjskiej na gospodarkę Ukrainy 59
2.1. Rola polityki energetycznej Federacji Rosyjskiej w kształtowaniu relacji zewnętrznych 59
2.2. Wywoływanie sytuacji kryzysowych w energetyce i gospodarce Ukrainy 62
2.2.1. Wywoływanie kryzysów gazowych 62
2.2.2. Możliwość kreowania niedoborów paliw płynnych 66
2.2.3. Wykorzystywanie zależności Ukrainy od dostaw antracytu i koksu 71
2.2.4. Możliwość wpływania na funkcjonowanie energetyki jądrowej 72
2.2.5. Cyberataki na systemy energetyczne 73
2.3. Utrwalanie zależności Ukrainy od dostaw bezkompromisowców energetycznych i paliw z Federacji Rosyjskiej 74
2.3.1. Utrudnianie realizacji dostaw gazu ze źródeł alternatywnych 74
2.3.2. Ograniczanie produkcji paliw płynnych na Ukrainie 76
2.3.3. Próby przejęcia kontroli nad ukraińskim gazowym systemem przesyłowym 79
2.4. Ograniczanie roli Ukrainy jako państwa tranzytowego gazu 80
2.4.1. Znaczenie dochodów z tytułu tranzytu rosyjskiego gazu dla ukraińskiej gospodarki 80
2.4.2. Znaczenie ukraińskiego GTS w przesyle rosyjskiego gazu 84
2.4.3. Budowa alternatywnych tras przesyłu gazu 86
2.5. Sprzyjanie destabilizacji funkcjonowania energetyki i gospodarki Ukrainy 91
2.5.1. Federacja Rosyjska wobec ukraińskich reform energetyki i gospodarki 91
2.5.2. Główne kierunki użytkowania ukraińskich struktur oligarchicznych 93
2.5.3. Działania na rzecz osłabienia bezpieczeństwa energetycznego Ukrainy 99

3. Ukraińskie działania na rzecz ograniczania zakresu i skutków używania instrumentów energetycznego nacisku poprzez Federację Rosyjską 103
3.1. Istota i stanowcze kategorie działań 103
3.2. Działania o charakterze krajowym 106
3.2.1. Główne kierunki reformowania sektora energetycznego 106
3.2.2. Dążenie do wzrostu krajowego wydobycia gazu 114
3.2.3. Ograniczenie potrzeby na węgiel grup antracytowych 120
3.2.4. Rozwój odnawialnych źródeł energii 120
3.2.5. Poprawa produktywności energetycznej 123
3.3. Działania o charakterze krajowo-międzynarodowym 125
3.3.1. Zastąpienie importu gazu z Federacji Rosyjskiej 125
3.3.2. Ograniczenie dostaw paliwa jądrowego z Federacji Rosyjskiej 129
3.3.3. Integracja systemu elektroenergetycznego z systemem europejskim 130
3.3.4. Powiększenie efektowności inwestycyjnej kraju 132
3.4. Działania w wymiarze międzynarodowym 137
3.4.1. Zabieganie o wsparcie państw oraz organizacji i instytucji międzynarodowych 137
3.4.2. Działania na rzecz utrzymania statusu państwa tranzytowego 141
3.4.3. Ujawnianie niezgodnych z prawem praktyk Gazpromu 147
3.4.4. Korzystanie z orzecznictwa międzynarodowych organów arbitrażowych 151

Podsumowanie i wnioski 154
Bibliografia 157
Spis tabel 171
Spis rysunków 173