Otorynolaryngologia (PZWL)

Tytuł Otorynolaryngologia Podtytuł Podręcznik dla studentów i specjalizujących się lekarzy Język polski Wydawnictwo PZWL ISBN 978-83-200-6265-6 Rok wydania 2017 Warszawa Wydanie 1 ilość stron 591 Format mobi, epub Spis treści 1 kształt historii polskiej otolaryngologii – Piotr Kurnatowski, J. Bożydar Latkowski 17 1.1 Laryngologia dziecięca 23 1.2 Laryngologia resortowa 24 1.3 Foniatria i audiologia 26 2 Organizacja nauczania otorynolaryngologii – Wioletta Pietruszewska 31 2.1 Metoda nauczania 31 2.2 Ćwiczenia i wykłady 32 2.3 Umiejętności ogólne i szczegółowe 35 2.4 Kompetencja społeczna 36 2.5 Metody oraz sposoby wer yfikacji efektów kształcenia 37 3 Kompendium z anatomii oraz fizjologii głowy i szyi – Alina Morawiec-Sztandera 39 3.1 Nos i zatoki przynosowe 39 3.1.1 Unerwienie jam nosa i zatok przynosowych 45 3.1.2 Unaczynienie jam nosa i zatok przynosowych 46 3.2. Jama ustna i ślinianki 47 3.2.1 Jama ustna 47 3.2.2 Język 49 3.2.3 Uzębienie 49 3.2.4 Ślinianki 50 3.2.5 Funkcje jamy ustnej 51 3.2.6 Unerwienie jamy ustnej 51 3.2.7 Unaczynienie jamy ustnej 52 3.3 Gardło 52 3.3.1 Unerwienie gardła 54 3.3.2 Unaczynienie gardła 54 3.4 Krtań 54 3.4.1 Unerwienie krtani 58 3.4.2 Unaczynienie krtani 58 3.5 Ucho 59 3.5.1 Ucho zewnętrzne 60 3.5.2 Ucho środkowe 61 3.5.3 Ucho wewnętrzne 65 3.5.4 Unerwienie ucha zewnętrznego 80 3.5.5 Unaczynienie ucha zewnętrznego 80 3.5.6 Unerwienie ucha środkowego 80 3.5.7 Unaczynienie ucha środkowego 81 3.5.8 Unerwienie ucha wewnętrznego 81 3.5.9 Unaczynienie ucha wewnętrznego 81 4 Badanie narządów 83 4.1 Badanie ucha – Alina Morawiec-Sztandera 83 4.1.1 Badanie ucha zewnętrznego – oglądanie i badanie palpacyjne 83 4.1.2 Wziernikowanie ucha – otoskopia 84 4.2 Badanie słuchu – Alina Morawiec-Sztandera 87 4.2.1 Badanie podmiotowe 87 4.2.2 Akumetryczne badanie słuchu (badanie słuchu przy pomocy mowy) 95 4.2.3 Badanie słuchu za pomocą stroików 97 4.2.4 Badanie audiometryczne 101 4.2.5 Badanie słuchu u dzieci 121 4.2.6 Metody wykrywania symulacji 122 4.3 Badanie układu równowagi – Alina Morawiec-Sztandera 123 4.3.1 Układ równowagi a narząd przedsionkowy 123 4.4 Badanie nosa i zatok przynosowych – J. Bożydar Latkowski 146 4.4.1 Wprowadzenie 146 4.4.2 Oglądanie nosa zewnętrznego 147 4.4.3 Badanie palpacyjne nosa 147 4.4.4 Badanie przewodu nosa 147 4.4.5 Badanie węchu 147 4.4.6 Wziernikowanie nosa 148 4.4.7 Wziernikowanie części nosowej gardła 149 4.5 Badanie jamy ustnej i gardła – J. Bożydar Latkowski 150 4.5.1 Wprowadzenie 150 4.5.2 Oglądanie i badanie palpacyjne jamy ustnej i gardła 151 4.5.3 Orientacyjne badanie smaku 151 4.6 Krtań – J. Bożydar Latkowski 151 4.6.1 Wprowadzenie 151 4.6.2 Badanie krtani 152 4.6.3 Laryngoskopie pośrednie – techniki badania 154 4.6.4 Mikrolaryngoskopia pośrednia 156 4.6.5 Laryngoskopia pośrednia w znieczuleniu 156 4.6.6 Badanie palpacyjne szyi 159 4.6.7 wideostroboskopia 160 5 realizowanie podstawowych zabiegów – J. Bożydar Latkowski, Dariusz Kaczmarczyk, Andrzej Jankowski 161 5.1 Ucho 161 5.1.1 Zakraplanie kropli do ucha 161 5.1.2 eliminowanie woszczyny lub ciał obcych haczykiem 162 5.1.3 Wypłukiwanie woszczyny albo ciała obcego 162 5.1.4 Paracenteza 164 5.1.5 Przedmuchiwanie trąbek słuchowych 165 5.2 Nos i zatoki przynosowe 168 5.2.1 Zakraplanie kropli do nosa 168 5.2.2 usuwanie ciał obcych z nosa 169 5.2.3 Badanie palpacyjne części nosowej gardła 170 5.2.4 Punkcja zatok szczękowych 171 5.2.5 Płukanie zatok szczękowych metodą kroplówkową 173 5.2.6 Płukanie zatok szczękowych po operacji Caldwella–Luca 173 5.3 Jama ustna i gardło 174 5.3.1 Płukanie jamy ustnej i gardła 174 5.3.2 likwidowanie ciał obcych z gardła 174 5.3.3 Punkcja lub nacięcie ropnia języka 176 5.3.4 Nacięcie wędzidełka języka 176 5.3.5 Inhalacje 176 5.4 Krtań 177 5.4.1 Laryngoskopia pośrednia 177 6 Patomechanizm urazów w otorynolaryngologii oraz technologia wybranych zabiegów i operacji chirurgicznych – J. Bożydar Latkowski 179 6.1 Ochronne role zatok przynosowych 179 6.2 progresywnanie w zranieniach twarzy i szyi 181 6.2.1 Opracowanie ran 181 6.2.2 technika szwu kostnego 183 6.3 Wybrane zabiegi 184 6.3.1 Ucho 184 6.3.2 Nos i zatoki przynosowe 190 6.3.3 Gardło 202 6.3.4 Krtań 205 6.4 Wybrane operacje 212 6.4.1 Ucho – Tomasz Durko 212 6.4.2 Nos i zatoki przynosowe – J. Bożydar Latkowski 217 6.4.3 Gardło 228 6.4.4 Krtań. Konikotomia – pilna operacja tymczasowa 249 7 Mikrochirurgia w środkunosowa zatok przynosowych – Antoni Krzeski 251 8 Choroby nowotworowe i progresywnanie w otorynolaryngologii 263 8.1 Węzeł wartowniczy i jego znaczenie – Alina Morawiec-Sztandera, Dariusz Kaczmarczyk 263 8.2 Chirurgia laserowa w nowotworach głowy i szyi – Alina Morawiec-Sztandera 269 8.3 Nowotwory nosa, zatok i części nosowej gardła – Katarzyna Starska-Kowarska 274 8.3.1 Nowotwory nosa i zatok przynosowych 274 8.3.2 Nowotwory części nosowej gardła 286 8.4 Nowotwory jamy ustnej i ślinianek – Anna J. Kurnatowska 294 8.4.1 Stany przednowotworowe 295 8.4.2 Nowotwory jamy ustnej 296 8.4.3 Nowotwory gruczołów ślinowych 299 8.4.4 innowacyjnanie w przypadkach nowotworów ślinianek 302 8.5 Nowotwory gardła – Piotr Kurnatowski 302 8.5.1 Nowotwory gardła środkowego 303 8.5.2 Nowotwory gardła dolnego 305 8.6 Stany przedrakowe i nowotwory krtani – Wioletta Pietruszewska 306 8.6.1 Stany przedrakowe krtani 307 8.6.2 Rak płaskonabłonkowy krtani 310 8.6.3 Inne postaci raka krtani 323 8.6.4 Inne nienabłonkowe nowotwory złośliwe krtani 325 8.6.5 Niezłośliwe nowotwory krtani 325 9 Choroby ucha – Tomasz Durko 329 9.1 Choroby ucha zewnętrznego 329 9.1.1 Choroby ucha zewnętrznego pochodzenia zapalnego – ograniczone 329 9.1.2 Choroby ucha zewnętrznego pochodzenia zapalnego – rozlane 330 9.1.3 Choroby ucha zewnętrznego o innej etiologii 333 9.2 Choroby ucha środkowego 336 9.2.1 Choroby ucha środkowego pochodzenia zapalnego – o charakterze ostrym 336 9.2.2 Choroby ucha środkowego pochodzenia zapalnego – o charakterze przewlekłym 342 9.2.3 Choroby ucha środkowego o innej etiologii 349 9.3 Choroby ucha wewnętrznego 356 9.3.1 Choroby ucha wewnętrznego pochodzenia zapalnego 356 9.3.2 Choroby ucha wewnętrznego o innej etiologii 357 9.4 Powikłania usznopochodne we wnętrzuczaszkowe 362 10 Implanty słuchowe zakotwiczone, ucha środkowego, ślimakowe – Marcin Durko, Marcin Talar 367 10.1 Implanty zakotwiczone w kości 368 10.1.1 budowa 368 10.1.2 Kwalifikacja 368 10.1.3 Wszczepienie implantu zakotwiczonego w kości – technologia chirurgiczna 370 10.2 Implanty ucha środkowego 371 10.2.1 kompozycja 371 10.2.2 Kwalifikacja 372 10.2.3 Operacja wszczepienia implantu ucha środkowego typu MET – technika chirurgiczna 374 10.3 Implant ślimakowy bezpośrednio akustyczny Codacs 374 10.3.1 konstrukcja 374 10.3.2 Kwalifikacja 376 10.3.3 Wszczepienie implantu ślimakowego bezpośrednio akustycznego – technologia chirurgiczna 377 10.4 Implanty ślimakowe 377 10.4.1 kompozycja 377 10.4.2 Kwalifikacja 378 10.4.3 Opieka pooperacyjna 379 10.4.4 Wszczepienie implantu ślimakowego – technologia chirurgiczna 380 10.5 Implanty pniowe 382 10.5.1 konstrukcja 382 10.5.2 Kwalifikacja 383 10.5.3 Opieka pooperacyjna 383 10.5.4 Wszczepienie implantu pniowego – technologia chirurgiczna 384 10.6 Podsumowanie 384 11 Choroby nosa i zatok przynosowych – J. Bożydar Latkowski, Jerzy Kopczyński 385 11.1 Niedrożność nosa 385 11.2 Ciała obce w nosie 386 11.3 Urazy nosa i zatok przynosowych 386 11.3.1 Złamanie kości nosa 388 11.3.2 Urazy zatok czołowych 388 11.3.3 Urazy zatok sitowych 388 11.3.4 Urazy zatok szczękowych 389 11.3.5 Izolowany uraz zatok szczękowych 389 11.4 Krwawienia z nosa 389 11.4.1 Najczęstsze przyczyny krwawień z nosa 390 11.4.2 Teoretyczne miejsca krwawienia 390 11.4.3 progresywnanie w powtarzających się krwawieniach 392 11.4.4 Krwawienie z nosa 395 11.5 Czyrak przedsionka nosa 399 11.6 Odmrożenie nosa 401 11.7 Ostry nieżyt nosa 402 11.8 Katar sienny (sezonowy nieżyt nosa) 403 11.9 Całoroczny, alergiczny nieżyt nosa 404 11.10 Naczynioruchowy nieżyt nosa 404 11.11 Przewlekły, prosty nieżyt nosa 405 11.12 Przewlekły, przerostowy nieżyt nosa 406 11.13 Przewlekły, zanikowy nieżyt nosa 407 11.14 Zapalenie zatok przynosowych 407 11.15 Zapalenie zatok szczękowych 409 11.16 Zapalenie zatok sitowych 410 11.17 Zapalenie zatok czołowych 410 11.18 Polipy nosa i polip choanalny 411 12 Choroby jamy ustnej i ślinianek – Anna J. Kurnatowska 413 12.1 Objawy podmiotowe ze strony jamy ustnej 414 12.1.1 Zaburzenia wydzielania śliny 414 12.1.2 Zaburzenia smaku 415 12.1.3 Stomatodynia – zespół piekących ust 415 12.1.4 Cuchnięcie z ust 416 12.1.5 Szczękościsk 417 12.2 Zmiany przedmiotowe w przebiegu różnych chorób 417 12.2.1 Choroby zakaźne 417 12.2.2 Choroby krwi i układu krążenia 419 12.2.3 Zaburzenia wydzielania dokrewnego 420 12.2.4 Niedobory witamin 421 12.3 Choroby jamy ustnej przebiegające z zanikiem błony śluzowej 421 12.3.1 Zapalenie kątów ust 421 12.3.2 Protetyczne zapalenie jamy ustnej 422 12.4 Choroby jamy ustnej przebiegające z wytwarzaniem aft 422 12.5 Choroby ze zmianami dotyczącymi języka 423 12.5.1 Zapalenie języka 423 12.5.2 Język geograficzny – rumień wędrujący języka 424 12.5.3 Język pofałdowany (pobruzdowany) 424 12.5.4 Język włochaty 424 12.6 Inne zapalenia błony śluzowej 425 12.6.1 Nieżytowe ostre zapalenie jamy ustnej 425 12.6.2 Wysiękowe zapalenie jamy ustnej 425 12.6.3 Zanikowe zapalenie jamy ustnej 426 12.6.4 Ropne podśluzówkowe zapalenie jamy ustnej 426 12.6.5 Zapalenie jamy ustnej alergiczne 427 12.7 Choroby przyzębia 428 12.7.1 Zapalenie dziąseł 429 12.7.2 Zapalenie dziąseł wrzodziejące 430 12.7.3 Zapalenie dziąseł rozrostowe 430 12.7.4 Zapalenia przyzębia 431 12.8 Zaburzenia czynności stawów skroniowo-żuchwowych – zespół Costena 431 12.9 Choroby ślinianek 432 12.9.1 Zapalenia ślinianek 432 12.9.2 Zapalenie nagminne ślinianek przyusznych – świnka 432 12.9.3 Kamica ślinianek 433 12.9.4 Sialopatie 433 13 Choroby gardła – Piotr Kurnatowski 435 13.1 Ostre zapalenie błony śluzowej gardła 436 13.2 Przewlekłe zapalenie błony śluzowej gardła 436 13.3 Ostre zapalenie migdałków 437 13.4 Angina 438 13.5 Angina Vincenta 438 13.6 Przewlekłe zapalenie migdałków 439 13.6.1 Przerost migdałka gardłowego 439 13.6.2 Naciek i ropień okołomigdałkowy 440 13.6.3 Ropień przygardłowy 441 13.6.4 Naciek i ropień tylnogardłowy 441 13.6.5 Powikłania chorób gardła 441 13.7 Zmiany w gardle w przebiegu chorób zakaźnych 442 13.7.1 Mononukleoza zakaźna 442 13.7.2 Błonica 442 13.7.3 Płonica 443 13.7.4 Odra 443 13.8 Zmiany w gardle w przebiegu chorób krwi 443 13.9 Urazy gardła 444 13.9.1 Ciała obce w gardle 444 13.9.2 Oparzenia 445 13.10 Globus pharyngeus (hystericus) 445 13.11 wyróznionia i przeciwwskazania do usunięcia migdałków 446 14 Choroby krtani – Wioletta Pietruszewska 447 14.1 Zapalenia ostre i przewlekłe 448 14.1.1 Ostre zapalenie krtani 448 14.1.2 Przewlekłe zapalenie krtani 450 14.1.3 Guzy nienowotworowe krtani 454 15 Grzybice – Piotr Kurnatowski 461 15.1 Grzybice narządów w otorynolaryngologii 462 15.1.1 Grzybice nosa i zatok przynosowych 462 15.1.2 Grzybice jamy ustnej, gardła i krtani 464 15.1.3 Grzybice ucha 467 15.2 Grzybice wieloogniskowe i uogólnione 469 15.3 Diagnostyka i nowoczesnanie w grzybicach 470 16 Podstawy bronchoskopii – Wojciech J. Piotrowski 473 16.1 Wstęp 473 16.2 wskazania 474 16.3 Przeciwwskazania 477 16.4 Przygotowanie chorego do badania 477 16.5 Przebieg badania i ważniejsze procedury 478 16.6 Powikłania 481 16.7 Bronchoskopia w praktyce laryngologicznej – współpraca laryngologa z pulmonologiem 483 17 Podstawy ezofagoskopii – J. Bożydar Latkowski 485 18 Zawroty głowy – Alina Morawiec-Sztandera 489 18.1 Epidemiologia 489 18.2 Etiopatogeneza zaburzeń przedsionkowych 489 18.3 Wywiad i badanie przedmiotowe 491 18.4 Zespół obwodowego uszkodzenia przedsionkowego 496 18.5 Zespół uszkodzenia ośrodkowego narządu przedsionkowego 496 18.6 Łagodne napadowe położeniowe zawroty głowy 497 18.6.1 Etiopatogeneza 499 18.6.2 Objawy kliniczne 500 18.6.3 Leczenie 501 18.7 Pourazowe zawroty głowy 504 18.8 Choroba Ménière’a 508 18.9 Leczenie zawrotów głowy 512 18.9.1 Leczenie objawowe 513 18.9.2 Leczenie przyczynowe 517 19 Bóle związane z otorynolaryngologią – J. Bożydar Latkowski, Andrzej Jankowski 521 19.1 Ucho 521 19.2 Nos i zatoki przynosowe 523 19.3 Gardło i krtań 524 20 Leki wykorzystywane w otorynolaryngologii – Andrzej Jankowski 527 20.1 Antybiotyki 527 20.1.1 Antybiotyki beta-laktamowe 527 20.1.2 Antybiotyki aminoglikozydowe 530 20.1.3 Tetracykliny 531 20.1.4 Antybiotyki makrolidowe 531 20.1.5 Antybiotyki glikopeptydowe 531 20.2 Chinolony 532 20.3 Pochodne nitroimidazolu 532 20.4 Sulfonamidy 532 20.5 Leki przeciwgrzybiczne 533 20.6 Leki przeciwwirusowe 533 20.7 Glikokortykosteroidy 534 20.8 Leki używane przy zawrotach głowy, a także ułatwiające ukrwienie ucha wewnętrznego i stymulujące komórki zmysłowe 534 20.8.1 Antivertiginosa non-neuroleptica 535 20.8.2 Antivertiginosa neuroleptica 535 20.8.3 Vasoactiva 536 20.8.4 Neurostimulatia 536 20.9 Leki przeciwbólowe i przeciwgorączkowe 536 20.9.1 Leki przeciwbólowe o umiarkowanej i przeciętnej sile działania 536 20.9.2 Leki przeciwbólowe silnie działające (opioidum) 537 20.10 Leki o działaniu przeciwkrwotocznym 537 20.11 Leki obkurczające błonę śluzową nosa 538 20.11.1 Leki obkurczające błonę śluzową nosa do użytkowania ogólnego 538 20.11.2 Leki obkurczające błonę śluzową nosa do użytkowania miejscowego 538 20.12 Glikokortykosteroidy donosowe 539 20.13 Tabletki do ssania 539 20.14 Krople do ucha 540 21 Rehabilitacja głosu u laryngektomowanych – Alina Morawiec-Sztandera 541 22 Rehabilitacja słuchu, mowy i głuchot – Elżbieta Malenda-Modzelewska, J. Bożydar Latkowski 551 22.1 Niedosłuch u dzieci 552 22.2 Niedosłuch u osób dorosłych 554 22.3 Zasada rehabilitacji głuchot (metoda konwencjonalna) 555 23 Rehabilitacja układu równowagi – Piotr Kurnatowski 559 24 Badanie krwi i moczu – Katarzyna Kosiek 563 Pytania egzaminacyjne – J. Bożydar Latkowski 567 Wybrane piśmiennictwo 573 Skorowidz 577