Zarys logiki (Wydawnictwo Naukowe UKSW)

Tytuł zarys logiki Autor Kazimierz Pawłowski Język polski Wydawnictwo Wydawnictwo Naukowe UKSW ISBN 978-83-7072-712-3 Rok wydania 2012 Warszawa Wydanie 1 liczba stron 199 Format pdf Spis treści I Wstęp 9 1. Ogólny charakter logiki jako nauki 9 2. Logika formalna 12 II Syntaktyczna, semantyczna i pragmatyczna charakterystyka języka 15 1. Język i jego funkcje 15 2. Syntaktyczne reguły języka. Spójność syntaktyczna 16 3. Wyrażenia i ich znaczenia 17 4. Kategorie syntaktyczne wyrażeń 19 III Nazwa jako kategoria syntaktyczna 20 1. Nazwa i znaczenie nazwy 20 2. Desygnat nazwy, zakres nazwy, rodzaje nazw 21 3. Relacje semantyczne nazw 22 3.1. Jednoznaczność i wieloznaczność nazw 22 3.2. Sposoby wykorzystania nazw 24 3.3. Nazwy ostre i nieostre, wyraźne i niewyraźne 24 4. Stosunki między zakresami nazw 25 IV Ważniejsze błędy w słownym przekazywaniu myśli 29 1. Błąd wieloznaczności wyrażeń 29 2. Ekwiwokacja 30 3. Amfibolia 30 4. Błąd wynikający z posługiwania się nazwami o niewyraźnym znaczeniu 31 5. Błąd niedopowiedzenia 31 V Zdanie logiczne jako kategoria syntaktyczna 32 1. Zdanie i sąd. Wartość logiczna zdania 32 2. Prawda logiczna 33 3. Zdania analityczne i syntetyczne 37 4. Zdania proste i złożone 38 4.1. Zdania proste 38 4.2. Zdania złożone 40 VI elementy teorii definicji 49 1. Zagadnienie definicji. Definicje nominalne i realne 49 2. Definicje nominalne 49 3. Budowa definicji 50 4. Podstawowe typy definicji 51 4.1. Definicje wyraźne i kontekstowe 51 4.2. Definicje sprawozdawcze i projektujące 51 5. Warunki poprawności definicji wyrazów. Błędy w definiowaniu 53 6. Definicje realne 55 VII Podział logiczny 58 VIII Rachunek zdań 61 1. Wiadomości wstępne 61 2. Związki logiczne między zdaniami 65 2.1. Związki wykluczania i dopełnienia się zdań 65 2.2. Związek logicznej sprzeczności zdań 68 2.3. Zasada sprzeczności i zasada wyłączonego środka 69 2.4. Związek logicznej równoważności zdań 70 2.5. Związek logicznego wynikania zdań. Okres warunkowy 70 2.6. Wynikanie inferencyjne 77 2.7. Podstawowe prawa logiki zdań wynikające ze stosunku wynikania logicznego 77 2.8. Prawa wynikające ze stosunku wykluczania się zdań dysjunktywnych i dopełniania się zdań alternatywnych 86 3. Prawa (tautologie) rachunku zdań. Metoda zerojedynkowa 93 4. Aksjomatyczna postać rachunku zdań 102 Wybrane prawa rachunku zdań 106 IX konwencjonalna logika formalna. Rachunek nazw 108 1. Formy wnioskowania bezpośredniego 108 1.1. Klasyczne zdania kategoryczne 108 1.2. Kwadrat logiczny. Prawa kwadratu logicznego – związki logiczne między konwencjonalnymi zdaniami kategorycznymi 110 1.3. Konwersja zdań kategorycznych 115 1.4. Obwersja zdań kategorycznych 118 2. Formy wnioskowania pośredniego. Sylogistyka 120 2.1. Pojęcie i podstawowe formy sylogizmu 120 2.2. Warunki poprawności trybów sylogistycznych 123 2.3. Sprawdzanie trybów za pomocą diagramów Venna 128 2.4. Sylogizmy niedoskonałe 129 X elementy rachunku kwantyfikatorów 132 1. Symbolika i podstawowe schematy rachunku kwantyfikatorów 132 2. Podstawowe tautologie rachunku kwantyfikatorów 137 XI Podstawy teorii zbiorów i teorii relacji 140 1. Podstawowe pojęcia i symbolika rachunku zbiorów 140 2. Stosunki między zbiorami 141 3. Działania na zbiorach 143 4. Prawa rachunku zbiorów 144 5. Algebra Boole’a zbiorów – aksjomatyczny system rachunku zbiorów 145 6. Podział zbiorów 146 7. Podstawy teorii relacji 147 7.1. Podstawowe pojęcia teorii relacji 147 7.2. Typy relacji 148 XII Wnioskowanie i warunki jego poprawności 150 1. Pojęcie wnioskowania. Uznawanie i uzasadnianie twierdzeń 150 2. Zasada racji dostatecznej 153 3. Wnioskowanie logiczne 154 4. Warunki poprawności wnioskowania logicznego 155 5. Wnioskowanie dedukcyjne 159 6. Wnioskowanie uprawdopodobniające 161 7. Wnioskowanie redukcyjne 162 8. Wnioskowanie indukcyjne 164 8.1. Indukcyjny proces badawczy. Pojęcie wnioskowania indukcyjnego 164 8.2. Indukcja matematyczna 166 8.3. Wnioskowanie poprzez indukcję enumeracyjną niezupełną 167 8.4. Wnioskowanie poprzez indukcję enumeracyjną zupełną 168 9. Wnioskowanie poprzez analogię 169 10. Wnioskowanie statystyczne 170 11. Indukcja eliminacyjna. Kanony Milla 171 11.1. Uwagi ogólne na temat indukcji eliminacyjnej i związku przyczynowego 171 11.2. Kanony Milla 176 12. Błędy w rozumowaniu 180 12.1. Błąd materialny 180 12.2. Błąd formalny 181 12.3. Petitio principis i circulus in pro bando 181 12.4. Błędy wieloznaczności 182 12.5. Błąd niedopowiedzenia 182 12.6. Błąd wynikający z posługiwania się nazwami niewyraźnymi 183 12.7. Błąd podziału 183 12.8. Błąd kompozycji 183 12.9. Błąd ignoratio elenchi 184 12.10. Błąd non sequitur – błąd braku wynikania 184 12.11. Błąd non causa pro causa – błąd braku związku przyczynowego 185 12.12. Błąd uznania następnika 185 12.13. Błąd odrzucenia poprzednika 186 12.14. Błąd nieuzasadnionego uogólnienia 186 12.15. Błąd przypadkowości 187 12.16. Błąd zmiany rodzaju 187 12.17. Błąd przejścia od znaczenia względnego do znaczenia bezwzględnego 187 12.18. Błędy reguły i wyjątku 187 XIII Obserwowanie i wyjaśnianie zjawisk 188 1. Obserwacja 188 2. Hipoteza i teoria 190 XIV Przekonywanie jako szczególny typ wnioskowania. Rzetelne i nierzetelne sposoby argumentowania i prowadzenia sporów 194 Bibliografia 200