Wzory kultury antycznej. reguły zachowania starożytnych greków i rzymian (Uniwersytet Śląski)

Tytuł niniejszej publikacji świadomie nawiązuje do prac słynnej amerykańskiej antropolożki Ruth Benedict, która do nauk o kulturze wprowadziła pojęcie „wzoru kulturowego". W badanych poprzez siebie kulturach wskazywała ona na specyficzne dla ich uczestników reguły myślenia i zachowania i wpływ owych reguł na wytwarzanie określonych postaw i reakcji w życiu codziennym i, co za tym idzie, na kształtowanie i sposoby realizacji norm kulturowych typowych dla danej grupy lub społeczeństwa.

Termin „wzór kulturowy" odsyła nas zatem do trudnego uniwersum norm i wartości, które funkcjonują za każdym razem na dwóch przeróżnych poziomach: deklaratywnym i realizacyjnym. Przyglądanie się normom na pierwszym z wymienionych stopni przedstawia nam istnienie w świadomości zbiorowej typów perfekcyjnych, do których każda jednostka powinna dążyć.

Odkrycie natomiast drugiego, realizacyjnego poziomu pozwala zweryfikować, na ile to, co pozostaje w sferze postulatu, jest rzeczywiście realizowane i przestrzegane. (fragment wstępu)