Manipulacje instrumentami finansowymi i insider trading. analiza prawno-ekonomiczna (Wolters Kluwer Polska SA)

Tytuł Manipulacje instrumentami finansowymi i insider trading. Analiza prawno-ekonomiczna Autor Czesław Martysz Język polski Wydawnictwo Wolters Kluwer Polska SA ISBN 978-83-264-9840-4 kolekcja Monografie Rok wydania 2015 ilość stron 380 Format pdf Spis treści Spis treści…………............................................................................................. 1

Wykaz skrótów………........................................................................................ 5

Wstęp………………............................................................................................ 7

ROZDZIAŁ I PODSTAWOWE ZASADY FUNKCJONOWANIA

PUBLICZNEGO RYNKU KAPITAŁOWEGO W POLSCE...................... 13

1. Pojęcie rynku kapitałowego.................................................................... 13

2. Historia rozwoju polskiego rynku kapitałowego.................................... 14

3. Funkcje i parametry rynku kapitałowego...................................................... 18

3.1. Funkcje rynku kapitałowego............................................................................. 18

3.2. Kluczowe parametry rynku kapitałowego............................................................... 19

3.3. Efektywność rynku kapitałowego..................................................................... 21

4. Typologie rynku kapitałowego............................................................... 22

4.1. Rynek pierwotny i wtórny................................................................................. 22

4.2. Rynek publiczny i niepubliczny........................................................................ 23

4.3. Rynek regulowany i obrót zorganizowany....................................................... 26

5. Uczestnicy obrotu giełdowego................................................................ 29

6. NajwaSniejsze podmioty rynku kapitałowego........................................ 30

7. Instrumenty finansowe............................................................................ 33

8. Podstawowe zasady obrotu giełdowego................................................. 37

8.1. Mechanizmy i harmonogramy notowań............................................................ 38

8.2. Rodzaje zleceń i ograniczenia wahań kursu...................................................... 40

9. Krótka sprzedaS instrumentów finansowych.......................................... 41

10. Podsumowanie........................................................................................ 44

ROZDZIAŁ II ISTOTA MANIPULACJI INSTRUMENTAMI

FINANSOWYMI oraz informacji prywatnEJ................................... 45

1. Przestępczość giełdowa – uwagi wprowadzające................................... 45

2. Definicja manipulacji instrumentami finansowymi................................ 49

2.1. Termin manipulacji instrumentami finansowymi............................................. 49

2.2. Wyłączenia z definicji manipulacji instrumentami finansowymi..................... 55

2.3. Wytyczne CESR................................................................................................ 57

3. Definicja danych tajnej, tajemnicy zawodowej i insider

tradingu................................................................................................... 59

3.1. Wprowadzenie................................................................................................... 59

3.2. Termin insidera................................................................................................. 61

3.3. Atrybuty danych tajnej.................................................................................. 63

3.4. Okres zamknięty................................................................................................ 66

3.5.

4. Obowiązki informacyjne w publicznym obrocie instrumentami

finansowymi............................................................................................ 70

5. Podsumowanie........................................................................................ 75

ROZDZIAŁ III MANIPULACJE I używanIE

danych poufnYCH W TEORIACH EKONOMICZNYCH........ 77

1. Wprowadzenie......................................................................................... 77

2. Manipulacja vs insider trading, spekulacja i arbitraS............................. 78

2.1. Manipulacja vs insider trading......................................................................... 78

2.2. Spekulacja......................................................................................................... 80

2.3. ArbitraS............................................................................................................. 83

3. Teoria produktywności informacyjnej........................................................ 84

4. Teoria finansów behawioralnych............................................................ 89

5. Model racjonalnego inwestora................................................................ 93

6. Teoria (kosztów) agencji oraz teoria pokusy naduSycia......................... 96

7. Zjawisko negatywnej selekcji................................................................. 98

8. Wpływ manipulacji na cykl kształtowania cen................................. 100

8.1. Manipulacja jako zjawisko samozacierające się............................................ 101

8.2. Hipotezy wyjaśniające zmienność cen........................................................... 102

8.3. Publiczne wezwania i ujawnianie stanu posiadania....................................... 104

8.4. Pozycja dominująca i kontrola nad rynkiem.................................................. 106

8.5. Badania ilościowe........................................................................................... 107

9. Wpływ danych prywatnych na cykl kształtowania cen................... 111

9.1. Aspekty pozytywne........................................................................................ 111

9.2. Aspekty negatywne......................................................................................... 113

9.3. Badania ilościowe........................................................................................... 115

10. Podsumowanie...................................................................................... 118

ROZDZIAŁ IV TYPOLOGIA ZJAWISK MANIPULACYJNYCH.... 121

1. Wprowadzenie....................................................................................... 121

2. Manipulacje transakcyjne..................................................................... 123

2.1. Transakcje fikcyjne......................................................................................... 123

2.2. Zlecenia równoległe....................................................................................... 125

2.3. Składanie zleceń przed ustaleniem kursu rozliczeniowego............................ 129

2.4. Churning......................................................................................................... 132

2.5. Manipulowanie płynnością instrumentów finansowych................................ 134

2.6. Cornering........................................................................................................ 136

2.7. Abusive squeeze............................................................................................. 139

2.8. Manipulacje wynikające z systemu informatycznego giełdy......................... 142

2.9. Manipulacje akcjami spółek groszowych....................................................... 145

2.10. Manipulacje na rynku natychmiastowym i terminowym............................... 146

3. Manipulacje informacyjne.................................................................... 152

3.1. Pompowanie ceny (pump & dump)................................................................ 152

3.2. Scalping.......................................................................................................... 155

3.3. Komunikaty spółek publicznych.................................................................... 157 Ujawnianie i używanie informacji tajnej.......................................... 67

4. Wykorzystanie informacji tajnych i tajemnicy zawodowej.............. 159

4.1. Insider Trading................................................................................................ 159

1.4.1. Przykłady z rynku amerykańskiego................................................................. 159

1.4.2. Przykłady z rynku polskiego............................................................................ 164

4.2. Front Running i transakcje wyprzedzające..................................................... 166

5. Manipulowanie wartością przedsiębiorstwa......................................... 167

ROZDZIAŁ V ZASADNOŚĆ KARALNOŚCI MANIPULACJI I

używanIA danych tajnYCH............................ 169

1. Manipulacja kursem instrumentów finansowych................................. 169

1.1. Szkodliwość manipulacji................................................................................ 169

1.2. Pojęcie „sztucznej ceny” a manipulacje transakcyjne..................................... 174

1.3. Podsumowanie................................................................................................ 180

2. Wykorzystywanie danych poufnych................................................ 182

2.1. Argumenty etyczne......................................................................................... 183

2.2. Argumenty ekonomiczne................................................................................ 183

2.3. Argumenty prawne.......................................................................................... 189

2.4. Podsumowanie................................................................................................ 193

ROZDZIAŁ VI OGRANICZANIE NARUSZEŃ PRAWA

ZWIĄZANYCH Z MANIPULACJAMI I INFORMACJAMI poufnYMI195

1. Historia systemu ochrony instytucjonalnej rynków kapitałowych....... 195

1.1. Geneza regulacji i ochrony rynku kapitałowego............................................. 195

1.2. Regulacje UE.................................................................................................. 196

1.3. Dyrektywa Market Abuse............................................................................... 199

1.4. Rozporządzenie Market Abuse Regulation (MAR)........................................ 202

1.5. Podsumowanie................................................................................................ 205

2. Prawne środki ochrony inwestorów przed naruszeniami..................... 206

2.1. Ochrona karnoprawna..................................................................................... 206

2.2. Ochrona cywilnoprawna................................................................................. 212

2.3. Ochrona administracyjna................................................................................ 219

2.4. Podsumowanie................................................................................................ 223

3. Ocena produktywności ścigania zjawisk związanych z manipulacjami i

informacjami prywatnymi w Polsce na tle rozwiązań zagranicznych..... 224

3.1. Polski rynek kapitałowy.................................................................................. 224

3.2. Amerykański rynek kapitałowy...................................................................... 232

3.3. Niemiecki rynek kapitałowy........................................................................... 235

3.4. Podsumowanie................................................................................................ 237

4. Metody ograniczania manipulacji instrumentami finansowymi i

używania danych prywatnych................................................ 238

4.1. Rozwiązania ogólnoustrojowe i nadzorcze..................................................... 238

4.2. Regulacje spółek prowadzących giełdy.......................................................... 243

4.3. Marki inwestycyjne i emitenci........................................................................ 246

4.4. Postulaty i propozycje przyszłych rozwiązań................................................. 251

4.5. Podsumowanie................................................................................................ 254

5. Rozwój rynku, skala przestępczości a zaufanie inwestorów do rynku

kapitałowego......................................................................................... 255

6. Stopień regulacji a bezpieczeństwo rynku kapitałowego..................... 258

Zakończenie………......................................................................................... 266

Bibliografia………........................................................................................... 272

7. Literatura przedmiotu............................................................................ 272

8. Prezentacje i materiały konferencyjne.................................................. 280

9. Akty prawne, orzeczenia, regulaminy................................................... 281

10. Raporty instytucji rynku kapitałowego................................................. 282

11. Źródła Internetowe................................................................................ 283

12. Artykuły prasowe.................................................................................. 277

Spis tabel………….......................................................................................... 285

Spis rysunków…….......................................................................................... 285

Spis wykresów…….......................................................................................... 285