Widzenie (Armoryka)

Jedno z opowiadań, którego autorem jest Bolesław Prus, właściwie Aleksander Głowacki herbu Prus (1847-1912) – polski pisarz, prozaik, nowelista i publicysta okresu pozytywizmu, współtwórca polskiego realizmu, kronikarz Warszawy, myśliciel i popularyzator wiedzy, działacz społeczny, propagator turystyki pieszej i rowerowej.

Jeden z najwybitniejszych i najważniejszych pisarzy w historii literatury polskiej (za Wikipedią). Fragment utworu, który powinien zachęcić do lektury całości: „Do gabinetu wszedł człowiek stary, z długimi włosami, z nieporządnie utrzymaną brodą.

Miał na sobie wytarty paltot, popstrzony płatkami śniegu. Na jego widok doktór cofnął się i zapytał tonem, w którym czuć było gniew i zdziwienie: – Cóż sprowadziło do mnie... Pana... I jeszcze o tej porze?...

– Krup... – szepnął starzec. – Mój wnuczek ma krup... Dusi się!... Doktór wzruszył ramionami. Starzec, widząc to, załamał ręce i począł mówić chrapliwym głosem:  – Panie, miej miłosierdzie!... Prawda...

obdarłem was... Jeżeli zechcesz, wyznam to przed sądem... Lecz i cóż mam z tego?... Nędzę... Moja córka, wdowa, utrzymuje się z szycia i na dodatek nie ma ani zdrowia, ani roboty... Jestem wobec ciebie zbrodniarzem, ale...

co winno dziecko?... Ma dopiero sześć lat, panie... I czy może tak strasznie cierpieć za to, że dziadek zbrodniarz?... Uderz mnie... Oddaj do więzienia, ale zlituj się nad niewinnymi... Wszakże Chrystus choćby na krzyżu przebaczył swym katom...

– Posłuchaj mnie pan – rzekł doktór. – Jako lekarz nie mam prawa nikomu odmawiać pomocy, lecz jako człowiek... Zatchnął się i ciągnął dalej: – Czy mógłbyś pan nawlec w tej chwili igłę?... – Widzi pan, jak drżę...

– szepnął starzec, patrząc mu w oczy z trwogą psa, którego posiadają obić...”