Niekiedy (Paweł Kozłowski)

Kolejny zbiór tekstów dotyczących różnych, niejednokrotnie absurdalnych, aspektów rzeczywistości, będący przykładem łamania konwencji literackich. Na pierwszy rzut oka teksty te wydają się groteskowe i humorystyczne, gdy jednak się w nie wczytamy, tracą ten zabawowy wydźwięk.

Autor ucieka się do autoironii, raz jest sceptyczny, innym znów razem pełen optymizmu, prowokuje czytelnika, żeby spojrzał na siebie z dystansu. Tradycję takich narracji wynajdujemy w Oświeceniu, w opowiastkach filozoficznych Woltera, u naszego Ignacego Krasickiego, gdzie naiwny optymizm narratora zderza się z rzeczywistością.

Inne źródło to Listy perskie Monteskiusza, Listy marokańskie Jose Cadalso czy Listy chińskiego filozofa Olivera Goldsmitha. Obce pochodzenie narratorów tych utworów pozwoliło autorom na kpiarski opis europejskich obyczajów i codzienności, zakwestionowanie ich oczywistości.

Osobliwością opowieści Kozłowskiego jest, że ich narrator zachowuje naiwny optymizm, pozostając kimś w pełni zanurzonym w świecie, z którego się wywodzi. Nie mamy wątpliwości, że w tym przypadku świat przedstawiony jest światem narratora.

Jest to świat mu bliski,równocześnie nie przestaje go zadziwiać. Im bardziej narrator stara się bliskość potwierdzić, tym bardziej zaskakuje go swoją nieoczywistością, kruchością i umownością. Efekt obcości jest rezultatem nie tyle krytycznego, zdystansowanego stosunku do świata życia, lecz właśnie naiwnego, upartego przekonania o możliwości przylegania do niego.

Im bardziej narrator jest przekonany, iż ma świat już oswojony, tym bardziej go zaskakuje. Z recenzji Adama Komorowskiego The book, an example of breaking literary conventions, comprises the texts concerning different, often absurd, aspects of reality.

It is a critical analysis of academic work, which compels self-reflection and warns against perceiving the world in a stereotypical way and a wordplay, which oversteps the boundaries between the language and imagination.