Barwy polskości czyli życie burzliwe tadeusza bułharyna (Piotr Głuszkowski)

Tadeusz Bułharyn to jedna z kluczowych postaci zezwalających zrozumieć polsko-rosyjskie stosunki w I poł. XIX w. Oraz dynamikę rozwoju literatury rosyjskiej w okresie od kongresu wiedeńskiego do wojny krymskiej. Służył najpierw w armii rosyjskiej, później zaś wspólnie z Napoleonem walczył przeciw Rosjanom. W obu armiach został odznaczony za męstwo. W 1819 r. Osiadł w Petersburgu, gdzie w ciągu dziesięciu lat został szanowany za najpoczytniejszego pisarza w Rosji. Współpracował z III oddziałem, wydawał najpopularniejszą gazetę w Cesarstwie Rosyjskim – „Siewiernają Pczełę”.

Jest to pierwsza biografia Tadeusza Bułharyna, mimo że w ciągu ostatnich 25 lat napisano o nim 400 artykułów, a dotyczące go źródła są publikowane od blisko 150 lat. Książka wyjaśnia, dlaczego Aleksander Puszkin i Nikołaj Gogol przez dużo lat zaciekle go zwalczali, Aleksander Gribojedow uważał za najbliższego przyjaciela, Kondratij Rylejew przekazał mu swe utwory, a Adam Mickiewicz dziękował za pomoc i uważał za „męża uczciwego i idealnego”.

„Był dla mnie długo Bułharyn stereotypem renegata na usługach zaborcy. Właśnie dlatego sądzę, iż warto przeczytać jego biografię będącą próbą spokojnego, opartego na źródłach, spojrzenia na blaski i cienie życia tego zdecydowanie utalentowanego pisarza i publicysty”.

prof. Wiktoria Śliwowska (Instytut Historii PAN)

„Ten twórca innowacyjnej powieści rosyjskiej, którego fenomenalna popularność masowa w pewnym okresie przyćmiła sławę Puszkina, został wyparty z rosyjskiej pamięci i nauki w wyniku splotu pewnych okoliczności, które dzisiaj znajdują sumienne wyjaśnienia, przekonująco przedstawione poprzez Autora tej książki”.

prof. Aleksander Lipatow (Instytut Słowianoznawstwa RAN)