Ukochana i nieśmiertelna. przepowiednia wernyhory, sclavus saltans - wspomnienie z syberii (Armoryka)

UWAGA! e-book jest skanem zapisanym w formacie PDF. Plik pdf uniemożliwia przeszukiwanie i kopiowanie tekstu Ludwik Bruner tak napisał o twórczości Sieroszewskiego, zesłania na Sybir, naukowca, badacza, lecz także i literata: Wśród pisarzy naszego pokolenia dusza to najprostsza, najpogodniejsza, stokroć bardziej od innych spokojna, a więc może i najszczęśliwsza.

I zarazem najpierwotniejsza, a więc może i najbardziej poetyczna — w tym znaczeniu, że stosunek jego do przyrody i otoczenia jest niezwykle bezpośredni i bliski, że w nikim ta nieświadoma, panteistyczna nuta, która każe się czuć cząstką niezupełnie jeszcze oddartą od wszechogarniającej całości, nie dźwięczy tak silnie, jak u niego właśnie.

Czując swój związek z resztą świata — czy to będzie chłodna przyroda północy, czy ułus jakucki, czy ludzie bliżsi mu krwią i rasą — Sieroszewski nie przeciwstawia mu się nigdy, nie wyodrębnia się w tragicznym oporze: duch jego ma ów specyficzny spokój i majestat natury, którego nie brak nawet w rozszalałym wichrze, lub spienionych falach rzeki.

W twórczości Sieroszewskiego nie ma zupełnie pierwiastków dramatycznych, nie ma konfliktów: opowieść jego płynie za każdym razem spokojnym, epickim tokiem. Wyobraźnia jego, niezatruta bólem jest czysta, solidna, i, jak wszystko, co mocne — jasna, uśmiechnięta, do optymizmu skłonna.

Nikt z nowszych autorów naszych nie ma w sobie tak dziwnie kojącej świeżości duchowej, u nikogo nie przebija się tak silnie dziecinne prawie umiłowanie życia »tego cudnego wieńca, poprzez miliony istot, przez lat miliony splatanego z łez i uśmiechów«.

Uwielbienie samego fizycznego faktu istnienia powoduje, że Sieroszewski żyje w głównej mierze życiem zewnętrznym, stanowczo intensywnym, a zarazem dziecinnie tkliwym." Niniejsza książka mieści kilka nadzwyczajnych opowiadań tego twórcy, które właśnie takimi słowami, jakie zacytowano wyżej, można żeby je scharakteryzować.