Wychowanie a sens życia (Spętana Jolanta)

Problem sensu życia stanowiący płaszczyznę porozumienia na historycznej arenie dziejów człowieka, we wnętrzu której istnieje nieusuwalne miejsce dla określenia konstytutywnych racji istnienia osoby, wykraczających poza ramy determinizmu i psychologizmu, ze szczególną wyrazistością dochodzi do głosu w kolejnych pokoleniach młodej generacji predestynowanej do poszukiwania odpowiedzi na pytania i dylematy egzystencjalne.

Wprzęgnięty w wybory drogi życiowej młodości, znaczonej tłem szeregu dyslokacji tożsamościowych, niezmiennie uobecnia on swoją postać w dyskursie filozoficznym, który z czasem – wraz z rozwojem nauk humanistycznych i społecznych – ewoluował na kolejne dyscypliny wiedzy, żeby znaleźć się w polu zainteresowania nauk o wychowaniu.

Pytania o sens życia konstruowane na intelektualnym poziomie ukonstytuowania własnej egzystencji w świecie, odnoszone do pozaintelektualnej sfery bytu zakorzenione są zarówno w sferze praxis, jak i transcendentnej sferze wykraczającej poza empiryczne ramy doświadczenia, stąd należy je rozpatrywać w szerokim horyzoncie interdyscyplinarnym.

Jeśli bowiem, jak to ujął H.-G. Gadamer, progresywna nauka odniosła niezaprzeczalny tryumf, a naukowe przesłanki kultury, w przekonaniu współczesnego człowieka, w sposób oczywisty przenikają jego świadomość istnienia, to ludzka myśl koncentruje się ciągle na pytaniach, na które szuka odpowiedzi, gdyż nie jest w stanie zagwarantować nośnego sensu życia, wartości i celów zatrzymujących napór pytań: „po co?", „dokąd?", „dlaczego?".

W warunkach szerzącego się sceptycyzmu i nihilizmu, pustki wewnętrznej i bezradności, coraz trudniej odkrywać ponowoczesnemu człowiekowi sens własnej egzystencji i cel ludzkiej historii. Jak mówi M. Lurker, po oświeceniowych i pozytywistycznych prądach ostatnich dwóch stuleci, abstrahujących wokół wiedzy opartej na konkretach, wiedzy faktograficznej, coraz częściej zachwyt znajduje wiedza dająca się zaklasyfikować w obrębie wiedzy semantycznej, nie za każdym razem zezwalającej się wymierzyć, przyporządkować kategoriom logicznym, a tym samym wyznaczyć na sens ukryty za ideami.

[...]