Opowieści wigilijne 2. świerszcz za kominem (Zysk i S-ka)

Mniej znane z opowieści wigilijnych Dickensa potwierdzają kunszt pisarza w tworzeniu wzruszających i wciąż aktualnych moralnych przypowieści

Będąc autorem pomiędzy innymi pięciu powieści (Klub Pickwicka, Oliver Twist, Nicolas Nickleby, Magazyn osobliwości i Barnaba Rudge), z których już pierwsza zapewniła mu wielką popularność, Charles Dickens w 1843 roku napisał Kolędę prozą. Opublikowana w grudniu tego roku, dała początek kolekcji pięciu utworów, rok po roku (z wyjątkiem 1847) przedstawiających się przed świętami Bożego Narodzenia, a w 1852 roku zgromadzonych w tomie Christmas Books.

Kolęda prozą, czyli bożonarodzeniowa opowieść o duchach i Nawiedzony, czyli pakt z duchem ukazały się w pierwszej edycji Opowieści wigilijnych, w nowej edycji pora na trzy pozostałe.

W Sygnaturkach Tobby Veck, ubogi goniec dający sobie wmówić poprzez jegomościów bardziej od niego szacownych, iż ludzie biedni są nie tylko ubodzy, lecz i źli do szpiku kości, zasypia w noc wigilijną. We śnie duchy pokaźniejszych i mniejszych dzwonów kościelnych pokazują mu typy przyszłości, w której on już nie żyje, a osoby mu najbliższe wystawione są na upadek materialny i moralny.

W Świerszczu w kominie tytułowy owad jest kolejną w opowiadaniach Dickensa magiczną siłą, która dobrodusznemu pocztmistrzowi Johnowi Perrybingle’owi demonstruje, jak z gruntu niesprawiedliwe i niegodziwe jest, gdy pozwala się, by jeden fakt, wsparty złośliwą interpretacją, przyćmił mnogie akty miłości i przywiązania.

W Życiowej batalii z namaszczeniem powtarzane filozoficzne credo doktora Jeddlera zostaje poddane próbie serca. „Nasz żywot jest jedynie krotochwilą i żaden jego moment nie zasługuje na poważne traktowanie” - powtarzał od lat swoim córkom doktor. Kiedy staje się świadkiem ciągnącego się poprzez lata samopoświęcenia jednej z nich dla szczęścia innych osób, będzie musiał przewartościować swoje podejście do życia.